Tischner łączy, nie dzieli - niepublikowane teksty księdza filozofa z Łopusznej

• Na pocątku wsędy byli górole… - tischnerowska filozofia na pienińskim festiwalu (zdjęcia)

"Kultura ludzi gór. Co to jest ta kultura? To jest prawda. Prawda o górach, prawda o lasach, to jest prawda o potokach – i to jest prawda o ludziach. O ludziach. O ludziach, którzy tu przed nami Boga chwalili. To się nazywa kultura. I dziś trzeba nam tej kultury bronić. Trzeba nam tę kulturę uszanować. Trzeba przed tą kulturą kolano zgiąć i trzeba ją pielęgnować. Ojcowski obyczaj, ojcowską pieśń, ojcowski ubiór, ojcowską prawdę. Bo jest w tym wszystkim p r a w d a" - to fragment jego z tekstów, jakie znalazły się w książce.

- Tischner cenił w kulturze góralskiej właśnie to, że potrafi ona wyrazić najistotniejsze elementy ludzkiego dramatu: mówi o miłości, wierności, cierpieniu, śmierci, godności czy wspólnocie - napisał we wstępnie do książki redaktor Wojciech Bonowicz. - Czyni to w sposób prosty, barwny, autentyczny. Ludzie wymyślają rozmaite ideowe konflikty, dzielą się na obozy, walczą o władzę. Ale podstawowe dylematy pozostają bez zmian. Dzięki Tischnerowi nie musimy się bać wielkich słów, bo właśnie te słowa dobrze opisują nasze życie. Czyż godność nie jest dla nas najważniejsza? Czyż nie chcemy mieć poczucia, że to, co robimy, ma sens? Kultura góralska i to, co powstało w oparciu o tę kulturę (jak choćby dzieło Kazimierza Przerwy-Tetmajera), niesie ze sobą właśnie tego rodzaju treści. Choć wydawać by się mogło, że kultura ta jest zamknięta, hermetyczna, to w interpretacji Tischnera staje się ona kulturę otwartą, powstałą w wyniku przenikania się rozmaitych wpływów. Symbolem takich wpływów mogą być choćby muszelki znajdujące się na otoku góralskiego kapelusza.

oprac. r/