Czwartek, 18 kwietnia

Imieniny: Apoloniusza, Bogusławy, Gościsława

Nowy Targ

Czarny Dunajec
Jabłonka
Nowy Targ
Rabka Zdrój
Szczawnica
Zakopane

1°

Wiatr: 6.264 km/h Wilgotność: 100 %

Jakość powietrza

16 %

Nowy Targ

0 %

Zakopane

32 %

Rabka-Zdrój

Nowy Targ

Bardzo dobra

PM 10: 8 | 16 %

Zakopane

Bardzo dobra

PM 10: 0 | 0 %

Rabka-Zdrój

Bardzo dobra

PM 10: 16 | 32 %

05.02.2020, 13:15 | czytano: 9856

Dworzec PKP odnowiony, ale wciąż zamknięty

NOWY TARG. Kosztujący ponad 3,5 mln kompleksowy remont budynku dworca kolejowego oficjalnie zakończył się w listopadzie ub. roku. Budynek nie jest jednak udostępniony pasażerom, bowiem obiekt nie ma jeszcze wydanego pozwolenia na użytkowanie.

zdj. Podhale24

Kompleksowy remont od piwnic, poprzez elewacje, wymianę tynków, instalacji, stolarki okiennej i drzwiowej, przebudowę wnętrza, montaż windy, kotłowni gazowej i instalację monitoringu rozpoczął się we wrześniu 2018 r. Oficjalnie termin zakończenia prac wyznaczono na listopad 2019 r.

O plany co do wykorzystania obiektu nie tylko w zakresie "kolejowym" pytała Ewa Pawlikowska. - Co się tam jeszcze przewiduje? Jakie są plany? Czy budynek będzie tylko generował koszty? Czy są zamiary co do wynajmu pomieszczeń? - pytała radna.

W odpowiedzi wiceburmistrz Waldemar Wojtaszek stwierdził, że "są pewne ograniczenia, wynikające z faktu, że przy remoncie korzystano z dofinansowania". - Za modernizację zapłaciło Miasto. W wielu przypadkach w Polsce to kolej przeznacza środki na remont. My szukaliśmy rozwiązania, by nie obciążać naszego budżetu. Udało się pozyskać środki z Regionalnego Programu Operacyjnego na dofinansowanie remontu drogi dojazdowej, miejsca postojowe i modernizację budynku. Część przeznaczona jest na serwis i wypożyczalnię rowerów i ta część może być komercyjnie wykorzystana. Natomiast w pozostałej części nie może być prowadzona żadna tego typu działalność - w okresie trwałości obiektu. Na parterze będzie poczekalnia, węzeł sanitarny dla obsługi podróżnych, natomiast piętro i poddasze przeznaczone zostaną na cele wystawiennicze. Po okresie trwałości obiektu, czyli po pięciu latach - miasto będzie mieć swobodę, co do sposobu wykorzystania tych pomieszczeń. Plan jest taki, że na początku administratorem obiektu będzie MOK - podobnie jak Wieży wodnej. A potem zobaczymy - mówi wiceburmistrz.

s/

Reklama

Mieszkaniec Stolicy Podhala23:42, 7 lutego 2020

Miasto przejęło dworzec PKP. Tak? Pan Waldemar Wojtaszek mówi : "W wielu przypadkach w Polsce to kolej przeznacza środki na remont."
Ale nie ma racji. Bo za stan obiektu odpowiada właściciel. A właścicielem jest miasto. No więc pan chyba nie wie o czym mówi.

mieszkaniec miasta z dziada pradziada17:26, 7 lutego 2020

Panie inżynierze leśnictwa po takim blamażu to ja bym do roboty w poniedziałek już nie przychodził. Ale do tego trzeba mieć honor i cojones.

cukier15:15, 7 lutego 2020

Dworzec wyremontowany i nieczynny. Matrix jakiś. Inna rzeczywistość

Luxtorpeda12:18, 7 lutego 2020

To, że dworzec wyremontowano i nie udostępniono to nic nowego. Majstersztykiem Waldemara i Grzegorza była budowa słynnych kawiarenek za 470 tysiaków każda z brezentowych dachem. Plandeka po roku była brudna a po dwóch latach miszczowie budowlańcy wymienili ją na dachy po 50 tys każdy.I tak z budżetu wyparowała prawie bańka a na żłobki obcinają i dzieciom na świetlicę żałują.

Mirka11:35, 7 lutego 2020

Sztandarowym przykładem myślenia - potem się zobaczy - jest dach na kawiarenkach w rynku, który po dwóch latach wymieniono i zapłacono za to ponad 100 tys zł. Nie wspominając już o samych kawiarenkach mocno przepłaconych. Na miejscu Watychy to temu Wojtaszkowi bym dawno podziękowała. A co będzie dalej?

Miaszkanka10:16, 7 lutego 2020

Po tej wypowiedzi stwierdzam, że pan Wojtaszek nie nadaje się na wiceburmistrza miasta. Pieniądze podatnika wyrzucone w błoto

Podatnik07:08, 7 lutego 2020

i to są właśnie Polskie Urzędasy , 3.5 mln wywalić , wiecie ile można za to wybudować? nie mówiąc o Moku za 40 mlln. Zlikwidować Zus, Nfz, Pup, i milion urzędasów , W końcu oddajcie nasze pieniądze urzędasy ukraddzione w imię prawa. Co to za konstutucja ,gdzie okrada się obywatela . To jest Demokracja ???!!!! Ja sie Pytam !!!!

cyngiel22:53, 6 lutego 2020

Smutna prawda jest taka, że polityka inwestycyjna leży w tym mieście na łopatkach. Ścieżki rowerowe są remontowane pół roku po wykonaniu bo się zapada asfalt. Za remonty gwarancyjne biorą się dopiero po interpelacjach radnych. Wieża Wodna zamknięta dzień po hucznym przedwyborczym otwarciu. Muzeum Drukarstwa podobnie. Przez pół roku było odwiedzane przez 6 osób dziennie. Na próżno szukać o nim informacji na stronie miasta. Drogi wykonane za kadencji Watychy i Wojtaszka zapadają się i pękają. Nikt z urzędu nie reaguje. Gwarancje mijają. Separatory na Al. Solidarności zdegradowane i dalej są niszczone. Biletomat na Szaflarskiej nie działa od dwóch i pół roku. Przykłady niekompetencji można mnożyć. O smogu nie wspominam bo w pięć lat Nowy Targ stał się najbardziej zasyfionym miastem w Polsce. Duża w tym zasługa Watychy po nieprzemyślanej decyzji o likwidacji Straży Miejskiej. Teraz na zimę zlikwidował eko patrol. No i teraz ten dworzec, który nie bę?zie dworce, może muzeum będzie albo nie wiadomo czym bo się dopiero zobaczy. Niby wyremontowany ale wciąż zamknięty i ogrzewany. Pan Watycha wystawił na sesji rady miejskiej piątkę z plusem swojemu zastępcy więc toleruje to co się dzieje i się pod tym podpisuje. I stała się światłość!

wyborca17:27, 6 lutego 2020

Poczytajcie co ma do powiedzenia Waldemar Wojtaszek jeszcze wiceburmistrz. Wydał z Watychą 3 i pół miliona złotych i nie wie na co? Od czterech miesięcy obiekt jest ogrzewany i stoi zamknięty? Czy nie zakrawa to na niegospodarność? Albo ta Wieża Wodna, która miała być ekspozycją do zwiedzania a jest graciarnią MOKu? Panie burmistrzu Watycha proszę o refleksję i odrobinę zdrowego rozsądku! Za 3,5 miliona można było wymienić 610 kopciuchów.

Travel Bike17:00, 6 lutego 2020

Ten człowiek - pan Wojtaszek - się ośmiesza. /.../ Ostatecznie... potem zobaczymy. PKP pozbyło się problemu. Problem ma miasto i nie bardzo wie co tam ma być. W dworcu winna być poczekalnia czynna całą dobę, kasa biletowa, coś do przekąszenia i napicia się kawy. Ostatecznie wypożyczalnia rowerów z dużą tablicą o niebezpieczeństwach czyhających na cyklistów. Zagrażającym zdrowiu. Pierwszy to słynny zawijas im. Waldemara Wojtaszka jedyny w Polsce. Drugi to krawężnik przed Skalnym Dworkiem z którego można zlecieć i połamać sobie kark bo nie ma tablicy ostrzegającej. Trzeci to punkt obsługi i odpoczynku. Można się poślizgnąć na trawie pod warunkiem że się go dostrzeże bo jest zarośnięty. Ewenement na skalę europejską. Wypoczynek gwarantowany z widokiem na podkłady kolejowe. Kolejne zdziwienie to niedziałający punkt serwisowy z pourywanymi wszystkimi elementami i spadającą klapą. Potem mapa, którą się czyta na kolanach a i tak jest nieaktualna. Bo po co aktualna? A potem to już inny świat. Prosta droga, zadaszone wiaty, przyzwoite punkty odpoczynku itd. Ale wszystko poza rogatkami Smogowej Stolicy Polski.

Agnieszka15:08, 6 lutego 2020

Przepraszam ale muszę to napisać. Pan Waldemar Wojtaszek ośmiesza powagę sprawowanego urzędu.

Obrzyn13:38, 6 lutego 2020

Dworzec kolejowy bez kasy biletowej bez kawiarni bez kiosku z gazetami za to z MOKiem. Co im do kway dodają w tym urzędzie? Cztery miesiące po remoncie stoi pusty. Noe działa. W tym mieście nic nie działa a namniej wyobraźnia. /.../

2man11:35, 6 lutego 2020

na pietrze chca zrobic muzeum, niby czego, a tlumy beda tak walic jak do wiezy wodnej i muzeum drukarstwa. Najwyrazniej slabe sa zabiegi aby budynek zostal formalnie odebrany. Miesiace mijaja i nic. Kas biletowych niema , poczelnia nieczynna, nawet gdyby podrozni chceli wypic kawe , herbate - nie. Potem sie okaze ze juz cos bedzie wymagalo remontu. Slusznie ze Pawlikowska przepytuje co sie w tej materii dzieje i ciekawe jaka bylaby odpowiedz na pytanie o urzedowa korespondencje w tej sprawie. Z datami

Góral z Polski11:10, 6 lutego 2020

Brawa dla UM NOWY TARG normalnie jestem pod wrazeniem Waszej pracy na szkode miasta, czy naprawde Burmistrz i Radni miasta robiaz Siebie .... czy tylko taka ich gra, zaczynam juz nic nie rozumiec z ich pracy dla miasta poniewaz o rozwoju miasta niemam nowy poniewaz niby w jakim temacie lub kierunku ?
walka ze smogiem cyrk i komedia i licze ze bedzie z tego ksiazka komedia Nowego Targu bohaterowie Burmistrz i Radni hehehe

Naleśnik11:04, 6 lutego 2020

Prawie cztery miesiące dworzec gotowy i nieudostępniony. Szok w trampkach

Do kibica Marka Fryźlewicza10:05, 6 lutego 2020

Marek Fryźlewicz miał 5 kadencji i nie przejął dworca, bo mu ta ruina nie przeszkadzała, bo koleją nie jeździł, tylko woził go kierowca. Obecnemu burmistrzowi udało się przejąć dworzec i odrestaurować i to już w pierwszej kadencji, nie obciążając budżetu i wykorzystując środki zewnętrzne. Fryźlewicz mu w tym nie pomagał bo nie umi i nie rozumie i nikt go nie prosił. Ta inwestycja to ogromny sukces i nie możecie sobie z tym poradzić.

trzeba się obudzić08:52, 6 lutego 2020

do Kris - no jak widać jesteś najlepszym przykładem tego stanu umysłu, o którym wspominasz. I tego marazmu, w którym przez takie myślenie wszyscy uczestniczymy. Jakbyś jednak w swojej zapalczywości zapomniał, że od sześciu lat włodarzem miasta nie jest już Fryźlewicz, a jest Watycha, to przypomnę Ci, o ile mnie pamięć nie myli, iż obiekt dworca przejął na majątek miasta właśnie Fryźlewicz. Więc wyhamuj, bo się ośmieszasz. Teraz pomijając satysfakcję wszystkich, że udało się pozyskać duże środki unijne na remont tego pięknego galicyjskiego dworca możemy wymagać optymalnego i racjonalnego wykorzystania tych pieniędzy dla nas, mieszkańców. A jak widać z tą umiejętnością bywa różnie z kilku powodów. Między innymi braku umiejętności planowania przed inwestycją, a nie po niej i braku pomysłów w powoływaniu do życia nowych funkcji, w miejscach dających miastu ogromne możliwości rozwojowe. Dawniej nazywano to grzechem zaniechania, a ostatnimi czasy to właśnie one (grzechy zaniechania) stały się swoistą marką Nowego Targu. Niestety takie są fakty, za które nie jest już winny ani Rams, ani Borowicz, ani Fryźlewicz... I należy w końcu zrozumieć, że samorząd jest sztafetą, w której wykorzystuje się potencjał i kapitał poprzedników w efektywnym budowaniu przyszłości, a samo doraźne robienie czegoś dla czegoś jest czynnością świadczącą o kiepskich kompetencjach do zarządzania.

wyborca z miasta08:02, 6 lutego 2020

Na miejscu Wojtaszka to bym się po tylu wpadkach podał do dymisji. Trzeba nie mieć wstydu.

Anka06:46, 6 lutego 2020

Remont budynku dworca kolejowego oficjalnie zakończył się w listopadzie ub. roku. I wszystko jasne panie Waldemarze. Następna wtopa inżyniera leśnictwa. A że zima i pasażerowie marzną. Siłownie i boiska otwiera na zimę to poczekalnie uruchomi latem. W NT wszystko jest na odwrót.

King06:08, 6 lutego 2020

Wyremontowany dworzec stoi zamknięty. Podróżni marzną. Panowie burmistrzowie najpierw myśleć, potem robić.

orange04:45, 6 lutego 2020

Piekne ustronne miejsce na noclegownie z nowymi toaletami, zarzadzane przez mok. Przeciez nikt tam sie pewnie i tak nigdy nie pojawi beda mieli bezdomni swiety spokoj na picie gorzalki w cieplym miejscu ogrzewanym gazem.

swok zza płota04:37, 6 lutego 2020

Waldemar Wojtaszek znowu zawalił i czegoś nie dopilnował i w sposób infantylny się tłumaczy. Ten ryp tak ma

On04:21, 6 lutego 2020

Budynek dworca mimo że jest zima i jest ogrzewany nie działa. Zziębnięci pasażerowie stoją na peronie bo urzędnicy Waldemara Wojtaszka znowu zapomnieli o złożeniu papierków na czas. Jak zwykle w tym mieście coś nie działa. Najczęściej zawodzi sumienność i zdrowy rozsądek. A potem się zobaczy. To jest zwykła arogancja władzy, niekompetencja i poczucie bezkarności.

Tadeusz03:37, 6 lutego 2020

Ale przecież ten dworzec jest ogrzewany mimo że nie działa. Wystarczy na komin gazowy popatrzeć. Jeżdżę codziennie pociągiem i to widzę. To jest właśnie ekonomia po nowotarsku gdy podatnik płaci. A obciążyć kosztami gazu Waldemara i Grzegorza to może bardziej solidnie się wezmą do pracy?

wykolejony22:55, 5 lutego 2020

oszczędności ludzie...oszczędności. Zima jest trzeba grzać.. Niech ludzie na dworcu marzną...a nie siedzą w cieple. Miasto zaoszczędzi na grzaniu. Ale, że tam ogrzewania z ciepłowni nie podłączyli?? tylko gaz.

Majster22:14, 5 lutego 2020

Waldemar wybudował drogę na Grel bez pozwolenia na budowę teraz nie można użytkować wyremontowanego dworca bo nie ma decyzji na użytkowanie. Ma chłop w życiu pecha.

kris21:36, 5 lutego 2020

FRYŹLEWICZ nic nie robił i było ok jak nowy burmistrz coś robi to hej nikt nie bierze pod uwagę , że milion pozwoleń jest potrzebne!! ale jakoś mnie to nie dziwi.. Tępota nie zna granic

tor21:22, 5 lutego 2020

Stare ,,semafory,, i ,,lokomotywy,, mamy w rzędzie.

KNT21:19, 5 lutego 2020

Gołym okiem widać kolejną zaprzepaszczoną szansę. Po co kolejna ekspozycja? I co pewnie nowe ze dwa etaciki dla kolesiów? Koszt dwóch etatów to rocznie 100 tys zł plus media x 5 lat? Milion trzeba będzie dopłacić do interesu. No ale potem się zobaczy.

Kibic21:04, 5 lutego 2020

@DoktArku
Ale dworzec za Fryźlewicza należał do PKP i miasto nie mogło go nawet pomalować. Dworzec miasto przejęło od PKP dzięki staraniom Fryźlewicza. Dopytaj swojego szefa. Jak się okazuje obecnie wyremontowano dworzec i czwarty miesiąc stoi zamknięty na cztery spusty. Wyremontowano ale nie wiadomo po co. Bo przecież... potem zobaczymy

Doktor20:46, 5 lutego 2020

Ukochany hejt którym żywi się kilku aktywistów na tym portalu. Mają swój cel , za wszelką cenę chcą zemsty za swoją przegraną w wyborach. Radna Pawlikowska żołnierz Fryźlewicza i Liszki, czy nie pamięta jak przez tyle lat panowania tej trójcy, dworzec był zrujnowany i straszył swoim wyglądem i mieszkańców i podróżnych?? Przez 20 lat panowania Marka Fryźlewicza i jego radnych nawet nie podjęli tematu . Teraz jak jest pięknie odremontowany , razem z wieżą wodną, aż dech zapiera - przez gardło pani radnej nie przejdzie pochwała, ale rozpoczęła polowanie, bo nie może przeżyć że byli tacy nieudolni i przez tyle lat zaniedbali miasto.Dołączają się do niej koledzy komentatorzy.
Sami dajecie świadectwo o sobie i trochę mi was szkoda że nie potraficie żyć bez jadu.

Obserwator20:42, 5 lutego 2020

Kto tu z kogo robi idiotę? to nie diagnoza to stwierdzenie.Durnota po polsku.

acc20:22, 5 lutego 2020

Czemu akurat wypożyczalnia i serwis rowerów? Nie można by tam kawiarenki otworzyć? Brakuje tam takiego miejsca, na uj jakieś rowery. Poza tym co to znaczy "się zobaczy" dlaczego np. miasto nie urządziło wyżej mieszkań na wynajem - brakuje takich miejsc? Kto wynajmie tam lokal po tych kilku latach, to nie jest miejsce na działalność gospodarczą bo jaką? Dlaczego administrowaniem tego miejsca ma być odpowiedzialny MOK? Przecież to jest jakiś debilizm. Wydaje mi się, że miasto wywaliło sporo kasy w coś na co od początku nie miało żadnej wizji. A to już jest defraudacja pozyskanych pieniędzy. Budynek dworca niewątpliwie wymagał modernizacji bo jego wygląd źle świadczył o mieście i chwała UM, że ją wykonał. Ale co po tym? Wypożyczalnia rowerów? Zarząd przez MOK? - poważnie?

rak19:59, 5 lutego 2020

To się w głowie nie mieści! Czy władze miasta potrafią cokolwiek zaplanować i nad czymkolwiek posiadać kontrolę? Sądząc po wypowiedziach pana Wojtaszka, odpowiedzialnego podobno za inwestycje w Nowym Targu, jak i przykrym doświadczeniem bezwładu i chaosu jego poczynań nie ma wątpliwości, że mamy do czynienia z amatorami kwaśnych jabłek. To jakaś żenada! Coś się zobaczy, coś doszacuje, coś zmieni, poprawi... luzik. Będzie git... tu pokropimy, tu dzieci zaśpiewają, /.../ wstążek trochę powiesimy, dymu wdmuchniemy, baloniki wypuścimy, smyczy rozdamy i otrzemy ludzi o blichtr dobrej władzy. I nic już nie dziwi. Przecież jego koleżanka "po fachu" również nigdy nie wie ile może wydać pieniędzy, ile wyda i czy to wydawanie ma jakieś uzasadnienie. Cóż, taki mamy klimat i trudno od dyletantów wymagać logiki, ponieważ jest ona poza ich możliwościami organizacyjnymi, zarządczymi i mentalnymi.

kór19:40, 5 lutego 2020

Tak było z rynkiem.Nie przebudowa tylko rewitalizacja Rynku.Przez pięć lat pobierali opłaty parkingowe skubańcy urzędnicy.

Piotr18:24, 5 lutego 2020

Co ten facet plecie? Trwałość obiektu? Tzn. że po pięciu latach się zawali?

Kibic18:00, 5 lutego 2020

Zadziwiające zachowanie jak na burmistrza świadczące o niekompetencji. To co? Najpierw robimy... a potem się zobaczy? Każdy kto coś remontuje najpierw ma plan a potem się zabiera do roboty. Tak można tylko za publiczne pieniądze. Jakoś to będzie?

Kibic17:47, 5 lutego 2020

Panie Waldemarze niech pan przyzna że znowu pan zawalił. Koniec remontu listopad 2019 oddanie do użytku? Jedna wielka niewiadoma. Jak z biletomatów na Szaflarskiej. Postawiony w sierpniu 2018 jako samowola budowlana nie działa do dziś.

Kibic17:03, 5 lutego 2020

Ale nam się prawdziwek trafił. Najlepsza jest puenta, która obrazuje sposób rządzenia tej ekipy... a potem zobaczymy. Szok w trampkach. Remontują ale nie wiedzą po co topiąc miliony. Potem ibcinają na mżonki, świetlice. Podobno chcą zamknąć jedną ze szkół. Wizjonerzy za trzy złote

wracaj na wieś16:36, 5 lutego 2020

Kolekna rzecz do której trzeba będzie dopłacać. Niezły biznes. A najlepsze stwierdzenie to jest że się potem zobaczy. Wizja i konsekwencja. Smogiem się zajmij panie Waldemarze bo to pana działka i dymiącym kominem naprzeciwko dworca swojego byłego pracodawcy.

dd16:30, 5 lutego 2020

Remont szybko, sprawnie z pomysłem i gustem... to się nie mogło udać. Byłoby za pięknie gdyby po remoncie dalej wszystko szło tak dobrze.

inżynier15:50, 5 lutego 2020

Tak tak panie Waldemarze znamy to. Jeszcze nie otwarte a już zamknięte. A za pół roku do remontu. I tak od 5 lat.

Janek15:36, 5 lutego 2020

Pawlikowska patrz na siebie /.../ Zostaw włodarzy w spokoju. /.../ Najlepiej zrezygnuj z funkcji radnej bo się ośmiszasz.

z tąd15:01, 5 lutego 2020

Dało się wyremontować za 3,5 mln? Piękny. Bez pozłacanych klamek jakie będą chyba w MOK-u gdzie remont ma kosztować 35mln.

Naleśnik14:57, 5 lutego 2020

Te ciaparajdy z niczym sobie nie radzą. No ale mamy leśnika zamiast budowlańca więc jest jak jest

Dzięki rządzącym14:27, 5 lutego 2020

Da się?

Zdun14:23, 5 lutego 2020

czekają na wolne moce przerobowe Paluchowej znajdzie chwilę wolnego czasu to wpadnie na otwarcie

Bylejakość14:16, 5 lutego 2020

Ten Wojtaszek jak się to przeczyta dwa razy to sam sobie zaprzecza i pokazuje że nie ma żadnej wizji tego miejsca. Na zasadzie jakoś to będzie. Koszty ooniesiemy my wszyscy wkładu w łasnego i utrzymania. Znowu trzeba dopłacić do interesu. Utracjusze z Krzywej

mieszkanka14:00, 5 lutego 2020

czy będzie kasa biletowa?

PasterzPPP13:48, 5 lutego 2020

"a potem się zobaczy" a potem to już po wyborach będzie to nie nasz problem

Orka13:37, 5 lutego 2020

Nawet jak otworzy Watycha ten dworzec to i tak zgodnie z tradycją dzień po zamknie. Z tego co wiem nie ma pomysłu na to miejsce.

antyświatło13:20, 5 lutego 2020

A czy będą sprzedawane kartonowe bileciki?

Komentarze są prywatnymi opiniami czytelników portalu. Podhale24.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Podhale24.pl zastrzega sobie prawo do nie publikowania komentarzy, w szczególności zawierających wulgaryzmy, wzywających do zachowań niezgodnych z prawem, obrażających osoby publiczne i prywatne, obrażających inne narodowości, rasy, religie itd. Usuwane mogą być również komentarze nie dotyczące danego tematu, bezpośrednio atakujące interlokutorów, zawierające reklamy lub linki do innych stron www, zawierające dane osobowe, teleadresowe i adresy e-mail oraz zawierające uwagi skierowane do redakcji podhale24.pl (dziękujemy za Państwa opinie i uwagi, ale oczekujemy na nie pod adresem redakcja@podhale24.pl).