"Kultura dostępna" w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym Nr 1 w Nowym Targu
„Szlak Orlich Gniazd w historii i legendzie” to tytuł projektu, który już od ponad 3 miesięcy (od dnia 13 lutego 2017r.) jest realizowany wśród uczniów Szkoły Podstawowej Nr 9 i klasy pierwszej Publicznego Gimnazjum - szkół działających w ramach Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego Nr 1 w Nowym Targu.
Projekt stanowi wypracowaną przez minione kilkanaście lat odpowiedź na zdiagnozowane problemy uczniów, związane z trudnościami edukacyjnymi, częstokroć zaburzonym zachowaniem oraz przeszkodami w edukacji. Projekt ma za zadanie niwelować te problemy przez stworzenie ciekawej oferty działań, których celem jest poprawa funkcjonowania uczniów w wielu zakresach. Ma charakter akcji edukacyjnej, która w sposób kompleksowy zakłada "wyprowadzenie" ucznia z ławki szkolnej i pokazanie mu świata w sposób bezpośredni, atrakcyjny i polisensoryczny, z zaangażowaniem jego uczuć i woli - w atmosferze zabawy, zdrowej rywalizacji, zorientowanej na sukces dziecka. Do głównych celów projektu należą:
1. poznanie przez uczniów ciekawych i ważnych miejsc naszej kultury i dziedzictwa narodowego, przybliżenie im wiadomości z zakresu historii minionych pokoleń, budowanie patriotyzmu i dumy z osiągnięć naszej kultury, poznanie nowych krain geograficznych;
2. podprowadzenie uczniów do książek jako źródła wiedzy o nowych miejscach, wydarzeniach, bohaterach i nabycie przez uczniów umiejętności aktywnego i twórczego spędzania czasu wolnego;
3. podniesienie stopnia opanowania umiejętności czytania przez wszystkich uczniów;
4. zmiana nastawienia uczniów i przełamanie w nich niechęci do książek i czytania, która powstała w nich na skutek dotychczasowych porażek i niepowodzeń szkolnych;
5. poprawa kondycji psychicznej i sprawności umysłowej uczniów (procesów myślowych, wyobraźni, języka, mowy) oraz stopnia funkcjonowania społecznego;
6. nabycie nowych wiadomości i umiejętności, poznanie nowych miejsc
7. pogłębienie wiedzy uczniów o książkach, bohaterach literackich, ciekawych zdarzeniach i miejscach
8. szczęście młodych ludzi podczas zabaw, wycieczek oraz podczas aktywnego udziału w zajęciach – integracja społeczności szkolnej
9. podniesienie samooceny u uczniów poprzez uświadomienie sobie posiadanych zdolności i talentów, nabranie pewności siebie w kontaktach społecznych
10. popularyzacja głośnego czytania wśród dzieci, ich rodziców i wychowawców jako skutecznej i prostej metody rewalidacji
Cele te są realizowane poprzez zróżnicowany i szeroki kontakt z wieloma dobrami kultury (książka, teatr, sztuki plastyczne, zabytki, okazy przyrody, spotkanie autorskie), na wielu płaszczyznach, z zachowaniem zasady dostosowania metody pracy do możliwości intelektualnych uczniów. Dotyczy to zwłaszcza nauki historii i geografii. Wiadomo, iż dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych najlepiej uczą się w bezpośrednim kontakcie z otoczeniem i przez poznanie polisensoryczne. Ponadto najlepsze efekty osiągają ucząc się w działaniu i poprzez zabawę. W tym projekcie dokonuje się to w oparciu o motyw przewodni, którym jest Szlak Orlich Gniazd. Uczestnicy poznają legendy związane z tymi miejscami, ich historię, następnie oglądają i doświadczają tych miejsc. Stają odbiorcami dóbr kultury, ale i też twórcami w zaproponowanych w projekcie konkursach. W swoich środowiskach nie mają szansy, by móc obcować z taką kulturą w inny sposób.
Wymienione wyżej cele są osiągane w następujących działaniach:
1. Głośne czytanie uczniom przez nauczycieli wybranych legend i utworów o tematyce historycznej związanej z miejscami na Szlaku Orlich Gniazd.
2. Zdobyta wiedza podczas czytania zostanie "umiejscowiona" w konkrecie podczas dwudniowej wycieczki Szlakiem Orlich Gniazd, gdzie uczniowie będą mogli zobaczyć i doświadczyć tych miejsc, które poznali wcześniej z książek czy z ekranu. Będą też uczestniczyć w lekcjach muzealnych i warsztatach. Wycieczka będzie powiązana z wyjściem do teatru, gdzie obejrzą spektakl teatralny związany tematycznie z motywem przewodnim projektu.
3. Zaproszenie uczniów do udziału w 4 konkursach oraz w przedstawieniu teatralnym i zaprezentowanie przez nich efektów swej pracy.
• plastyczny „Mój ulubiony bohater” – uczniowie mogą za pomocą dowolnych technik plastycznych przedstawić wybraną postać z przeczytanych książek i poznanych utworów;
• czytelniczy – uczniowie, tak jak wcześniej nauczyciele, będą mogli głośno przeczytać swoim kolegom wybrany przez siebie utwór literacki;
• recytatorski – uczniowie zaprezentują swoje umiejętności aktorskie podczas recytacji fragmentów wiersza lub prozy, będą mogli też przedstawić też małe formy teatralne lub zaśpiewać piosenkę;
• wiedzy – podczas tego konkursu zespoły klasowe wykażą się wiedzą na temat poznanych książek, ponieważ będą odpowiadać na postawione pytania. W ostatnim miesiącu trwania projektu wszystkie konkursy zostaną przeprowadzone i zakończone. W czasie trwania projektu jego uczestnicy będą pracować nad przygotowaniem do konkursów przy wsparciu nauczycieli i terapeutów.
4. W ramach zaktywizowania uczniów zostanie przygotowane przedstawienie teatralne, również treściowo związane z motywem przewodnim niniejszej akcji. Jego premiera zostanie zaprezentowana podczas uroczystego finału i podsumowania akcji. W dalszej kolejności młodzi artyści z tym przedstawieniem udadzą się do okolicznych szkół i placówek edukacyjnych, gdzie zaprezentują ów spektakl. Będzie to dla nich swoista nobilitacja, kiedy będą oklaskiwani przez swoich rówieśników ze szkół ogólnodostępnych.
5. Ogłoszenie wyników przeprowadzonych konkursów i wręczenie nagród odbędzie się podczas uroczystego finału zaplanowanego na 19 czerwca 2017r. Odbędzie się też wtedy spotkanie autorskie ze znaną autorką m.in. właśnie literatury dla dzieci, w tym krakowskich legend i baśni – panią Ewą Stattmuller. Będzie miało też miejsce podsumowanie projektu oraz prezentacja dokonań dzieci i młodzieży w obecności zaproszonych gości, w tym rodziców uczniów oraz przedstawicieli lokalnych władz i massmediów.
Wszystkie te działania są przeprowadzane w klimacie zabawy, atrakcyjnych zajęć, cechuje je atmosfera zdrowej rywalizacji oraz zgodnej współpracy zespołowej, a perspektywa nagrody jest dodatkową motywacją do pracy. Jednocześnie aktywne zaangażowanie dzieci i podniosły nastrój, który teraz będzie towarzyszył uczniom w obcowaniu z kulturą umożliwi wykreowanie w nich jako potencjalnych odbiorcach nowego podejścia do dzieł sztuki, w tym też do książek i czytania, a tym samym przyczyni się znacznie do usprawnienia podstawowej umiejętności jaką jest czytanie pisanie, które stanowią punkt wyjścia do dalszej edukacji. Nie bez znaczenia jest fakt ukazywania pozytywnych wzorców zachowania w czytanych książkach, co stanowi element pracy profilaktycznej z myślą o przyszłości uczniów.
Natomiast możliwość twórczego „zaistnienia” w programie jest dla ucznia okazją do podniesienia swojej samooceny. Dla dzieci, które niosą w sobie doświadczenie niepowodzenia jest niezmiernie ważne przeżycie sukcesu. Z kolei tak różnorakie możliwości zaangażowania dzieci do wielu działań pozwolą im na zaprezentowanie swoich zdolności i talentów nie tylko artystycznych, pomogą w nabywaniu przez nich umiejętności pracy zespołowej i eliminowanie zachowań społecznie niepożądanych. Ważne jest, by zapewnić tym dzieciakom lepszy start w dorosłość i udzielić potrzebnego wsparcia i pomóc zobaczyć inny świat, inny styl życia, inne sposoby wykorzystania wolnego czasu.
Realizacja takiego przedsięwzięcia nie byłaby możliwa bez wsparcia finansowego. Dlatego z ramienia działającej w placówce - Fundacji Na Rzecz Pomocy Niepełnosprawnym Wychowankom Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego Nr 1 został złożony wniosek do Programu Ministra Klutury i Dziedzictwa Narodowego KLUTURA DOSTĘPNA w roku 2017. Projekt zyskał aprobatę Komisji konkursowej i znalazł się wśród 130 wniosków, które otrzymały dofinansowanie na 1500 zgłoszonych do Konkursu.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
źródło: szkoła