Pomnik Katyński w nowej odsłonie. Za 450 tysięcy złotych
NOWY TARG. Ok. 450 tysięcy złotych wyniesie koszt remontu Pomnika Katyńskiego na nowotarskiej nekropolii. 200 tysięcy to dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 23 tysiące - z urzędu marszałkowskiego, 16 tysięcy - z Instytutu Pamięci Narodowej, resztę dołoży Miasto. Monument w nowej odsłonie powinien być gotowy w listopadzie.
W nowotarskim magistracie miało dziś dojść do podpisania umowy z wykonawcą, firmą Katanga - Kwapisiewicz ze Świętokrzyskiego, właściciel z powodu awarii samochodu nie dojechał jednak na spotkanie, umowę podpisze jutro. Dziś natomiast burmistrz Grzegorz Watycha przedstawił dziennikarzom genezę pomysłu i sam projekt.
- Do tego zadania przygotowywaliśmy się od kilku lat. Po pierwsze wymagał interwencji konserwatorskiej, po drugie ważna jest wymowa historyczna - podniesienie jego czytelności i zaktualizowanie przesłania - mówił nowotarski włodarz, który przy stole zasiadł w towarzystwie posłanki Anny Paluch i wiceprzewodniczącego sejmiku Jana Piczury, a także wiceburmistrza Waldemara Wojtaszka, Pauliny Dembskiej-Sięki i Marii Góraś-Okły z referatu gospodarki komunalnej oraz radnego Jana Łapsy. To właśnie ten ostatni od lat zabiegał o remont pomnika i wydeptywał ścieżki dla inwestycji, m.in. poprzez Piczurę i Annę Paluch, która - jak można się było spodziewać podczas kampanii wyborczej - obiecywała, że jeśli obecna władza nadal będzie rządzić, ona będzie wspierać Miasto w takich inicjatywach.
- Zmieniają się czasy, upływają lata, a jednak prawda historyczna o mordzie katyńskim wymaga cały czas przypominania, przedstawiania jej nowym pokoleniom - kontynuował Watycha.
Projektantką pomnika jest Dorota Rozbicka z pracowni konserwacji zabytków „Arkona” z Krakowa, która zaproponowała swoje zmiany w stosunku do obecnego monumentu - zachowując pierwotny wygląd i symbol orła - dodała nowe elementy. Modernizacja obejmie m.in. konserwację miedzianej rzeźby orła i krzyża z płyt piaskowca, ułożonego na kwaterze, powstaną nowe fundamenty, murki, kwietniki, przeniesiona zostanie urna z ziemią z mogił katyńskich. Pomnik będzie podświetlony, zostaną też wykonane tablice z nazwiskami 39 osób, które udało się ustalić, pochodzących z Nowego Targu lub z nim związanych, które zostały zamordowane w Katyniu, Miednoje i Bykowni.
Dofinansowanie modernizacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego udało się Miastu dopiero za trzecim podejściem, za wspieranie inicjatywy nowotarski włodarz dziękował dziś posłance Paluch i wiceprzewodniczącemu Piczurze oraz - oczywiście - radnemu Łapsie - spiritus movens przedsięwzięcia.
Problemy były też z przetargami na remont i przebudowę pomnika. Do pierwszego nikt się nie zgłosił, druga oferta była za droga, dopiero trzeci przyniósł efekt. Firma Katanga wykona prace za 424 tysiące 350 złotych, do tego dojdą jeszcze koszty nadzoru inwestorskiego i autorskiego, całość powinna się zamknąć w 450 tysiącach. Burmistrz liczy, że do połowy listopada inwestycja zostanie ukończona.
Pomnik Katyński, zaprojektowany przez Leszka Pustówkę i Janusza Slowakiewicza, powstał w 1990 roku i znajduje się w południowej części kwatery nr 25 na nowotarskim cmentarzu. Tu co roku, 17 września, odbywają się powiatowe uroczystości, związane z rocznicą sowieckiej napaści. W 2015 roku w obrębie monumentu została pochowana urna z ziemią przywiezioną z Katynia.
W tej samej części cmentarza, w bliskim sąsiedztwie, znajdują się groby żołnierzy sowieckich, biorących udział w walkach o wyzwolenie ziemi nowotarskiej podczas II wojny światowej. Ta kwatera została kilka lat temu odnowiona przez rosyjską ambasadę, tym bardziej więc istotne, by Pomnik Katyński doczekał się renowacji.
Z kolei o zlikwidowanie pomnika na sąsiedniej kwaterze, z sowieckimi symbolami, wystąpił do wojewody Tadeusz Morawa i kombatanci, lecz wojewoda - jak poinformował dziś burmistrz Watycha - odpowiedział, że pomniki na nekropoliach nie podlegają ustawie dekomunizacyjnej.
- Zmarłych trzeba zostawić w spokoju - skomentowała Anna Paluch.
p/