Powstańcza Warmia 1863
"Troszkę inaczej niż zwykle chcę wam powiedzieć o Powstaniu Styczniowym 1863 i jak to działo się na Warmii. Jakie nastroje panowały wśród lokalnej ludności. Najważniejsze, jaki wkład miała Warmia w Walkę i Pomoc Powstańczą." - zapowiada swój kolejny film waksmundzianin Bartek Kuraś.
Podczas powstania styczniowego na Warmii można było zaobserwować różne nastroje.
Wśród polskiej ludności nurtowało poczucie niezadowolenia z panującej pruskiej władzy i tęsknota za niepodległością. Warmiacy, podobnie jak inni Polacy, byli szczerze oddani sprawie narodowej i chętni do walki o wolność. Po wybuchu powstania na terenie Warmii dołączyło wielu ochotników, którzy przystąpili do walki przeciwko zaborcom. Młodzi mężczyźni zasilili oddziały partyzanckie, a mieszkańcy przegrali w powstaniu na Warmii.
Jednak, pomimo entuzjazmu i wiary w sukces, po upadku powstania na Warmii panowało duże poczucie rozczarowania i żalu. Ludność była represjonowana i poddana ścisłej kontroli. Władze pruskie wprowadziły ostre restrykcje, aresztowały i osądziły wielu polskich działaczy i powstańców. Władze zaborcze nie oszczędzały ludności cywilnej, a polskie szkoły i instytucje kulturalne były zamykane lub kontrolowane.
Mimo to, na Warmii nie zanikły dążenia do niepodległości i działań na rzecz odzyskania wolności. Ludność utrzymywała kontakt z polskim podziemiem niepodległościowym, przekazywała informacje, zbierała fundusze na cele powstańcze i organizowała tajne nauczanie.
Wydaje się, że nastroje na Warmii podczas powstania styczniowego oscylowały między poczuciem nadziei i chęci walki o niepodległość, a przygnębieniem i rozczarowaniem po upadku powstania i represjach ze strony władz zaborczych. Jednak dążenie do wolności pozostało na Warmii obecne i przetrwało aż do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.
Powstańcy na Warmii walczyli zarówno w regularnej armii, jak i w partyzanckich oddziałach. Prowadzili działania zbrojne, atakując niemieckie posterunki wojskowe oraz organizując sabotaż i aktywizując lokalne społeczności.
Niemcy odpowiedzieli brutalnie na powstanie styczniowe na Warmii. Wprowadzili stan wojenny, aresztowali i represjonowali licznych Polaków oraz spacyfikowali wiele wsi i miast. W walkach zginęło wielu powstańców, a wielu innych zostało skazanych na karę śmierci.
Ostatecznie powstanie styczniowe na Warmii przełamało się w wyniku wyczerpania i nieodpowiedniej koordynacji działań powstańczych. Niemcy zdołali stłumić powstanie i przywrócić swoją kontrolę nad regionem.
Bartłomiej Kuraś
Partnerzy:
Podhale24.pl
Bruśnica - z miłości do folkloru
Góral Info
NaszaHistoria.pl
Pilecki Project Committee
Warmiński Rój