Rzeźby Henryka Burzca staną na dolnej Równi Krupowej. Urząd wydał oświadczenie
ZAKOPANE. Po renowacji rzeźby "Kosmonautka", "Syn Nieba" oraz "Rakieta" staną one przy "Orbitach" znajdujących się obok budynku urzędu miasta. Wcześniejsza lokalizacja, jak informują urzędnicy, wpływała na słabą ekspozycję, a bliskość rzeki i zacienione miejsce przez drzewa miały negatywny wpływ na rzeźby.
Środowisko zakopiańskich artystów i miłośników twórczości Henryka Burzca, którego prace znajdują się m.in. przy budynku urzędu miasta na dolnej Równi Krupowej i przy potoku Bystra od kilku tygodni alarmowali o likwidacji wystawy prac przy dawnej pracowni artysty. Urząd miasta, którego rzeźby d 2013 roku są własnością zabrał głos w sprawie.
"Rzeźby są własnością Miasta Zakopane (poprzez umowę darowizny z 2013 roku) i są zlokalizowane na działce będącej własnością Gminy. Pierwszą renowację rzeźb, Miasto Zakopane zleciło w 2014 roku. Nasze starania o dziedzictwo Henryka Burzca to nie tylko renowacja samych rzeźb, ale także nieustająca promocja jego twórczości. W sąsiedztwie budynku przy ulicy Piaseckiego 14 od lat znajdowały się rzeźby: "Millenium", "Rodzina", "Poranek", "Syn nieba", "Kosmonautka", "Rakieta". Stan tych obiektów sukcesywnie się pogarszał, posiadały większe ubytki formy i ubytki warstwy powierzchniowej. Warto mieć również na uwadze fakt, że obecne miejsce prezentowania rzeźb wiąże się z dodatkowym narażeniem ich na zintensyfikowane czynniki zewnętrzne. Liczny drzewostan powodujący zaciemnienie, a tym samym specyficzne warunki mikroklimatyczne, zlokalizowany jest na działkach należących do osób trzecich, na które Miasto Zakopane nie ma wpływu.
Miasto Zakopane złożyło 31 stycznia 2024 roku wniosek do programu "Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej" na renowację 6 rzeźb. W wyniku konkursu otrzymano dotację na renowację trzech z nich: "Kosmonautka", "Syn Nieba" oraz "Rakieta". Usytuowanie ich w niewielkiej odległości od innej rzeźby Henryka Burzca "Orbity" oraz wyznaczonego w zeszłym roku krakowskiego południka zerowego, gwarantuje spójność tematyczną, jak również znacznie lepsze wyeksponowanie rzeźb w przestrzeni publicznej. Przyznanie dotacji przez Komisję oceniającą, złożoną ze specjalistów z dziedziny rzeźby, konserwacji oraz architektury potwierdza, iż inicjatywa Miasta, lepszego wyeksponowania rzeźb, jest zasadna.
W związku z otrzymaną dotacją Miasto podpisało umowę z Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku w dniu 6.05.2024 roku i poczyniło przygotowania do przeniesienia i konserwacji wskazanych obiektów. Miasto pozyskało niezbędne zgody, także Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, oraz zleciło wykonanie dokumentacji technicznej i projektowej, dopełniając tym samym wymagań prawnych. Przedłużające się procedury postępowań spowodowały, iż Miasto Zakopane mogło podpisać umowę z Wykonawcą w dniu 10 października 2024 roku. Firma, która wygrała postępowanie przetargowe zagwarantowała, że wywiąże się ze zlecenia z należytą starannością, w terminie określonym w umowie. Komisja powołana Zarządzeniem nr 0050.142.2024 Burmistrza Miasta Zakopane z dnia 5 sierpnia 2024 roku do przeprowadzenia postępowań, nadzoru prac i odbioru zadania polegającego na wykonaniu robót budowlanych polegających na renowacji rzeźb plenerowych Henryka Burzca: "Syn Nieba", "Rakieta", "Kosmonautka" wraz z ich przeniesieniem i posadowieniem w nowej lokalizacji na Dolnej Równi Krupowej w Zakopanem, dopilnuje wykonania deklarowanych prac. Pracownicy Urzędu Miasta Zakopane, zarówno Wydziału Kultury, jak i Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków wraz z powołaną komisją dołożą wszelkich starań, aby zrealizować zadania nałożone na Miasto Zakopane przez Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku." - czytamy w oświadczeniu przesłanym przez pracowników Urzędu Miasta w Zakopanem.
W sprawie zmiany ekspozycji rzeźb Henryk Burzca głos zabrała także córka artysty:
"Mój ojciec Henryk Burzec pozostawił po sobie bogatą spuściznę artystyczną, zarówno na terenie całej Polski, ale również w Zakopanem gdzie żył i tworzył przez ponad pół wieku. Po śmierci mojego ojca Henryka Burzeca plenerowe rzeźby w technice żelazobetonu zlokalizowane przy ulicy Piaseckiego 14 przekazałam w darowiźnie miastu Zakopane. Są to następujące rzeźby: "Millenium", "Rodzina góralska", "Poranek", "Syn nieba", "Kosmonautka", "Rakieta" i "Taniec góralski". Zgodnie z umową z 2013 roku, na podstawie której ofiarowałam w 2013 roku miastu Zakopane w/w rzeźby, zależało mi, aby rzeźby te były wyeksponowane i służyły mieszkańcom w miejskiej przestrzeni publicznej miasta Zakopane. Zarazem na podstawie w/w umowy miasto Zakopane przyjęło na siebie koszty eksploatacji i konserwacji rzeźb, tj. utrzymania porządku wokół rzeźb, dokonywania ich niezbędnych napraw i remontów.
Patrząc na przestrzeni lat stwierdzam, że Miasto Zakopane - Urząd Miasta Zakopane oraz Wydział Kultury - obejmuje systematyczną troską oraz podejmuje konsekwentne, wieloletnie działania związane także ze zdobywaniem i łożeniem środków finansowych na konserwację rzeźb Henryka Burzeca, zarówno tych już znajdujących się w przestrzeni miejskiej Zakopanego, jak i przy ul. Piaseckiego. Renowacji w 2011 roku została poddana płaskorzeźba "Pegaz" znajdująca się na ścianie budynku Urzędu, a w 2014 roku rzeźby przy ul. Piaseckiego. Dzięki działaniom podjętym przez Gminę Miasto Zakopane oraz dzięki wsparciu uzyskanemu przez Gminę z programu "Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej - 2021" ogłoszonego przez Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku udało się wykonać kompleksową renowację "Orbit" i rewitalizację przestrzeni wokół rzeźby.
Pomysł przeniesienia rzeźb Henryka Burzeca z ul. Piaseckiego 14 do centrum miasta uzyskał aprobatę Przedstawiciela Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - delegatury w Nowym Targu. Zgodnie z tym pomysłem w 2023 roku rzeźba "Taniec góralski" została poddana renowacji i przeniesiona na rondo Armii Krajowej w Zakopanem. Perfekcyjne prace konserwatorskie przyciągają oko i zaprezentowany na rondzie Armii Krajowej "Taniec góralski" wita przyjeżdżających do Zakopanego turystów. Cieszę się, że zarówno rzeźba i pomysł jej wyeksponowania wzbudza pozytywny odzew wśród turystów i mieszkańców.
Z zadowoleniem przyjęłam także wiadomość, że w wyniku programu "Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej 2024" organizowanego pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku przyznało środki na renowację trzech kolejnych rzeźb tj. "Syn Nieba", "Kosmonautka", "Rakieta" oraz przeniesienie ich na Dolną Rówień Krupową, w pobliże rzeźby "Orbity". Składam więc Urzędowi Miasta Zakopane oraz Wydziałowi Kultury serdeczne podziękowania za dotychczasowe działania za rzecz kompleksowej opieki, odpowiedniego wyeksponowania i działań konserwatorskich obejmujących plenerowe rzeźby Henryka Burzeca w Zakopanem." - pisze w liście Ludomira Witman, córka artysty.
oprac. e/r