"Przekazujemy do pamięci, pragnąc powiększyć zasięg naszego królestwa i jego dochody"... Rocznica lokacji Nowego Targu
679 lat temu, 22 czerwca 1346 r., król Kazimierz Wielki wydał przywilej lokacji Miasta Nowy Targ na prawie magdeburskim.
"W imię Pańskie amen. Co postanowi wykonać majestat władców, powinno na zawsze pozostać silne i nienaruszone. Dlatego my Kazimierz z bożej łaski król Polski itd. niniejszym, komu należy przekazujemy do pamięci, pragnąc powiększyć zasięg naszego królestwa i jego dochody, od powiększenia których zależy nasza sława, cześć i korzyści, zezwoliliśmy i nakazaliśmy mężowi nam szczególnie użytecznemu, godnemuj pochwały i wiernemu imieniem Dystryk, synowi zmarłego Dystryka Szyji, osadzić miasto na prawie niemieckim magdeburskim między rzekami Biały i Czarny Dunajec, którego imię będzie Nowy Targ..." - tak brzmi akt lokacyjny Miasta sprzed 679 lat.
W czasach średniowiecznych, najprawdopodobniej w okolicy dzisiejszego kościółka św. Anny, istniała już zorganizowana osada o nazwie Stare Cło, lub Długie Pole, lokowana przez Cystersów szczyrzkich. Z roku 1326 pochodzi pierwsza wzmianka o Novum Forum, które w 1333r. miało już wójta i plebana.
22 czerwca 1346 r. Dytrych Szyja otrzymał od króla Kazimierza Wielkiego przywilej ponownej lokacji miasta na prawie magdeburskim. Powstało ono na nowym miejscu, w widłach Bialego i Czarnego Dunajca, w tym też czasie wykształcił się jego miejski układ urbanistyczny z dużym centralnym rynkiem, od którego na wschód i zachód odchodziła jedna ulica. Kazimierz Wielki był również fundatorem pierwszego kościoła pod wezwaniem św. Katarzyny, będącej patronką miasta.
Odpust i jarmark wyznaczono na 25 listopada. W 1487 roku Kazimierz Jagiellończyk nadał miastu przywilej organizowania drugiego jarmarku 25 sierpnia - w dniu św. Jakuba, oraz zezwolił na organizowanie czwartkowych targów. Król Jan Kazimierz wprowadził trzeci nowotarski jarmark w tzw. Niedzielę Białą czyli pierwszą niedzielę po Wielkanocy. Ostatni przywilej, pozwalający na organizowanie 12 jarmarków w roku, nadał król Stanisław August Poniatowski w 1772, gdy miasto było już pod obcą administracją.
Dzięki licznym przywilejom królewskim i rozwojowi rzemiosła miasto szybko się rozwijało. W 1396r. Nowy Targ był ważnym ośrodkiem administracyjnym i handlowym z działającymi w pełnym składzie władzami samorządowymi. Od początku XV w. był zaś miastem królewskim i siedzibą starosty. W XVI w. było tu sto domów, miasto uzyskało prawo składowania wielickiej soli i olkuskiego ołowiu, pobierania cła od wiezionych z Węgier towarów, regularnie odbywały się jarmarki.
U schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej wskutek pożarów, ciągłych wojen i przemarszów wojsk własnych i obcych Nowy Targ uległ wyludnieniu a w 1772r. został zajęty przez wojska austriackie. Po jednym z pożarów zaborczy zarządca miasta kazał przebudować pierzeje nowotarskiego rynku wyprowadzając z nich po dwie ulice na rogach . Po 100 metrach ulice te na nowa zbiegają sie w jedną arterię przypominając o średniowiecznym wyglądzie miasta.
Około 1820 roku Nowy Targ miał 520, w większości drewnianych domów. Wozy pocztowe zaczęły przywozić pierwszych letników i turystów tatrzańskich. Po uruchomieniu linii kolejowej z Chabówki do Zakopanego nastąpił wzmożony rozwój lokalnego przemysłu, rzemiosła i ruchu turystycznego. Tradycją stały się również czwartkowe jarmarki.
Na początku XX w. powstało także wiele urządzeń i gmachów publicznych, m.in. gimnazjum, gmach "Sokoła", szpital. Miasto było połączone linią kolejową z Krakowem i Wiedniem i stanowiło potężny ośrodek regionalizmu podhalańskiego. II wojna światowa i okupacja hitlerowska przerwały okres budowania dobrobytu miasta. Zagładzie uległa ludność żydowska z nowotarskiego getta.
Po wojnie Nowy Targ zaczął przyjmować przemysłowy charakter. Odbudowano zniszczony przez Niemców Tartak, powstał kombinat obuwniczy NZPS, fabryczki dla spółdzielni odzieżowej i kuśnierskiej. Równocześnie ruszyła budowa osiedli mieszkaniowych , w których mieszka dziś prawie połowa mieszkańców Nowego Targu. Dzięki lokalnemu zaangażowaniu powstały w mieście obiekty sportowe - Hala Lodowa i KS "Gorce".
W herbie Nowego Targu, który powstał na kanwie materiałów sfragistycznych w postaci przekazów ikonograficznych odciśniętych na papierze lub w laku jest postać Św. Katarzyny, patronki nowotarskiego kościoła parafialnego. Najstarsze odciski herbu miejskiego datowane są na rok 1404.
Napis "Królewskie wolne miasto Nowy Targ" jest kopiowaniem pieczęci z lat 1869 - 1918 i pochodzi z okresu niewoli Habsburgów.
UM Nowy Targ, s/