Słowo "komórka" znalazło się w słowniku gwary góralskiej
Ukazała się kolejna część Ilustrowanego Słownika Gwary Góralskiej. Ostatni tom zawiera wyrazy zaczynające się od litery „g”. Prof. Józef Kąś, autor publikacji opowiedział w siedzibie zakopiańskiego oddziału Związku Podhalan, jak rodził się pomysł na słownik i dlaczego zdecydowano się zilustrować książkę.
- Jeszcze na samym początku, tutaj w tej w Biołyj Izbie pytano mnie, czy bez słowa „komórka” to słownik będzie. Dziś się okazuje, że nie będzie – mówił z uśmiechem prof. Kąś. - Ta komórka wrosła w kulturę miejscową, że trudno powiedzieć, żeby tego słowa nie było.
Słownik obejmuje słowa, które są wspólne dla góralszczyzny, jak i te są wspólne dla polszczyzny. Jak tłumaczył, to dopiero daje pełny obraz gwary, jakiejkolwiek, no a dopiero na tym tle widać perełki specyficzne dla gwary góralskiej.
Od początku – zapewniał prof. Kąś – chciał, żeby był to słownik ważny nie tylko dla gwary góralskiej, ale również dla kultury. - Dlatego, że doświadczenia nad słownikiem moich rodzinnych stron, czyli Orawy pokazywały, że nie ma sensu pokazywać słów gołych i odartych z tego, czym to słowo pachnie. – Ono pachnie różnymi wspomnieniami, przypomnieniami i nawiązaniem do innych słów. Na początku myślałem, że trzy, góra cztery tomy, jak się uzbiera, to będzie wszystko. Obecnie doszliśmy do litery „g” i to się dalej wszystko rozrasta.
Dlatego zdecydowano, żeby ilustrować poszczególne słowa fotografiami. Autor planuje, że rokrocznie będą powstawały dwa nowe tomy.
Leksykon ma format A4. Zbiór ma liczyć ok. 50 tys. haseł i ok. 3 tys. zdjęć. Czytelnik zaznajomi się nie tylko z pojęciami gwarowymi, ale też pozna podhalańskie zwyczaje, stare porzekadła, zagadki, a nawet sennik. - To prawdziwa encyklopedia regionu, klucz do zrozumienia jego gwary i kultury, dzieło fascynujące, urzekające bogactwem materiału językowo-kulturowego i ilustracyjnego, w którym każdy znajdzie dla siebie coś szczególnego - opisała leksykon prof. Halina Karaś.
Tekst i fot. Józef Słowik