Krzyże Zasługi dla Jana Budza i Juliana Kowalczyka
Postanowieniem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy - Srebrnym Krzyżem Zasługi za działalność społeczną odznaczeni zostali: Jan Budz prezes Zarządu Głównego Związku Polskiego Spisza oraz Julian Kowalczyk redaktor naczelny Gazety „Na Spiszu”, wiceprezes Związku Polskiego Spisza i Związku Podhalan.
Okazją do wręczenia odznaczeń był 47 Nadzwyczajny Zjazd Związku Podhalan odbywający się w ub. tygodniu Ludźmierzu. Oboje działacze spiscy są zarazem członkami Związku Podhalan.
Krzyże przekazał odznaczonym wicewojewoda Piotr Ćwik.
Jan Budz i Julian Kowalczyk dziękowali za docenienie, stwierdzając jednocześnie, że przyjmują to odznaczenie jako wyróżnienie nie tyle dla siebie co dla całego Polskiego Spisza. Wyrazili też radość i wdzięczność wobec środowiska Związku Podhalan, że ta wzruszająca ceremonia odbywa się w Ludźmierzu, co jest wyrazem wieloletniej współpracy w duchu zrozumienia jakże bliskiego sobie Podhala i Spisza, a także pozostałych regionów góralskich.
Sylwetki odznaczonych:
JAN BUDZ syn Wojciecha i Stefanii z d. Wilk z wykształcenia prawnik, zawodowo przedsiębiorca; Żonaty , troje dzieci. Pochodzi z rodziny chłopskiej, która od wieków mieszka na Spiszu (1655), ale swoje korzenie ma na Podhalu. Uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 2 w Czarnej Górze, a następnie do Liceum Ogólnokształcącego im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu. Jako student UJ angażował się w prace duszpasterstwa akademickiego w Krakowie i był uczestnikiem studenckich akcji antyreżimowych 1977-1980, a następnie współorganizator NSZZ „Solidarność” w GS Bukowina (1981). Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim pracownik, wiceprezes 1984-1990, a następnie prezes Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Bukowinie Tatrzańskiej, a także dla zachowania potencjału gospodarczego autor projektu przekształcenia spółdzielni w spółkę prawa handlowego w 2009 roku, z którego czerpie wzór wiele spółdzielni w Polsce. Obecnie jest to GS Bukowina Tatrzańska Sp. z o.o., której nadal jest prezesem zarządu. Pomysłodawca szeregu przedsięwzięć gospodarczych na Spiszu i Podhalu, w tym z zakresie agroturystyki, współinicjator budowy stacji paliw w Białce Tatrzańskiej i stacji narciarskich „Koziniec” w Czarnej Górze i „Hawrań” w Jurgowie. Radny powiatowy - Rady Powiatu Tatrzańskiego od 2006 przez dwie kadencje wiceprzewodniczący Rady Powiatu. Wykazywał się postawą niezależną i stał po stronie zwalczających patologie społeczne, w tym sprzeciwiał się m.in. działaniom zmierzającym do sprzedaży kolei linowych w Tatrach (PKL S.A.).
Członek: Związku Podhalan od 1984 (O/Bukowina Tatrzańska), Sekretarz Zarządu Głównego Związku Polskiego Spisza 1996-2002, a następnie prezes ZPS od 2002 do nadal, Członek zespołu redakcyjnego i autor szeregu ideowych artykułów w gazecie „Na Spiszu”.
Aktywny patriota i uczestnik akcji mających na celu ochronę miejsc pamięci o ludziach walczących o polskość Spisza, propagator współdziałania góralskich regionów w Karpatach pod przewodnictwem Związku Podhalan, dla którego regionalizm jest lokalną formą polskiego patriotyzmu. Inicjator i organizator wielu wspólnych przedsięwzięć z Polonią Węgierską, zwłaszcza polskich górali z Derenku k. Miszkolca, ich kontaktów z samorządami lokalnymi Spisza i Podhala (Pienin). Pomysłodawca budowy Krzyża Milenijnego na Czarnej Górze (2000 rok) na wzór Krzyża na Giewoncie, pod którym co roku palone są watry w Zesłanie Ducha Świętego z nawiązaniem do pierwszej pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II do Ojczyny. Przewodniczący Komitetu Kościelnego powołanego do rozbudowy kościoła p.w. Trójcy Świętej w Czarnej Górze i członek rady parafialnej w Jurgowie(1998-2001).
Sekretarz Rady Dom Ludowy - Spółdzielnia Kulturalno - Oświatowa im. Franciszka Ćwiżewicza w Bukowinie Tatrzańskiej od 2009 roku, wiceprezes w spółce Tatrzańska Fala od 1994- nadal. Przez dwie kadencje członek Rady Euroregionu „Tatry” i aktywny uczestnik współpracy polsko-słowackiej na płaszczyźnie samorządowej (1994-2002). Członek Rady Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem od 2014 roku. Aktywny uczestnik i propagator pilotażowego programu Leader+ ; Członek rady decyzyjnej LGD Stowarzyszenie Rozwoju Spisza i Okolicy, a od 2015 roku wiceprzewodniczący rady LGD Spisza i Podhala, orędownik bliskiej współpracy Spisza z Podhalem, Pieninami i Gorcami, a także z Orawą, Żywiecczyzną i Zaolziem.
Sekretarz Rady Nadzorczej Tatrzańskiego Banku Spółdzielczego w Bukowinie Tatrzańskiej od 1994, członek rady nadzorczej Małopolskiego Banku Regionalnego SA. w Krakowie zrzeszającego banki spółdzielcze, a następnie jej przewodniczący. Aktywny uczestnik procesu organizacji Banku Polskiej Spółdzielczości SA. w Warszawie (BPS), a następnie z ramienia spółdzielczego zrzeszenia członek rady nadzorczej Banku Gospodarki Żywnościowej SA. w Warszawie (BGŻ).
Odznaczenia: Brązowy Krzyż Zasługi, odznaki „Za zasługi dla spółdzielczości”. Zainteresowania/hobby: polityka, historia powszechna i regionalna, fotografia, turystyka górska, kultura regionalna, gwara, zwyczaje, proza i poezja regionalna oraz promocja regionu. Miejsce zamieszkania: Czarna Góra na Spiszu.
JULIAN JÓZEF KOWALCZYK – syn Władysława i Ludmiły z d. Stanek uczęszczał do Szkoły Podstawowej w Łapszach Niżnych i do Liceum Ogólnokształcącego w Krościenku. Absolwent historii i etnografii Uniwersytetu Jagiellońskiego, regionalista, redaktor lokalnych pism, prezes regionalnych stowarzyszeń, emerytowany nauczyciel i dyrektor szkoły im. Bł. Ks. Józefa Stanka , żonaty, trójka dzieci.
Członek i przedstawiciel zarządu towarzystw społeczno-kulturalnych: Związku Podhalan (członek od 1979r., w Zarządzie Głównym od 1993r., od 2014 po raz kolejny wiceprezesem ZP), Związku Polskiego Spisza (pierwszy prezes ZPS, członek Prezydium), od 2005r. do nadal -prezes lokalnej grupy działania - Stowarzyszenie Rozwoju Spisza i Okolicy (od 2015r – LGD Spisz-Podhale). Od pierwszego wydania redaktor naczelny pism regionalnych: „Na Spiszu” (od 1991) i „Podhalanin” (od 2003r.). W bieżącym roku przypada jubileusz 25-lecia „Na Spiszu”
Autor artykułów w: „Na Spiszu”, „Podhalaninie”, „Gazetce Parafialnej Łapsz Niżnych”, „Gazecie Krakowskiej”, „Dzienniku Polskim”, „Halach i Dziedzinach” oraz publikacji książkowych: Jan Pluciński. Niestrudzony Budziciel (Nowy Targ 1991), Czcigodny sługa Boży ks. Józef Stanek (Nowy Targ 1994), Akcja plebiscytowa na Spiszu i Orawie 1919-1920 w świetle różnych źródeł i opracowań (Nowy Targ 1992, II wyd. 1995), Oświata na Spiszu w dwudziestoleciu międzywojennym (Kraków 1995), Idom casy za casami (Nowy Targ 2004), redaktor wydania tekstów naukowych z konferencji na temat „Górale w walce o niepodległość Polski” (Nowy Targ 2009r), współautor międzynarodowej pozycji naukowej na temat dziejów i współczesności Spisza - „Terra Scepusiensis”, współautor i redaktor zbiorowych publikacji o Spiszu: Zbiór pieśni ludowych Zamagurza Spiskiego (Łapsze Niżne 2007), Tańce polskiego Spisza (Nowy Targ 2010), Gry i zabawy na Spiszu (Łapsze Niżne-Nowy Targ 2013), Z dziejów Łapsz. 700-lecie przybycia Zakonu Bożogrobców na Zamagurze Spiskie (Łapsze Niżne 2013), Tradycyjny strój ludowy na Spiszu ( Nowy Targ 2014), Słownik gwarowy mieszkańców Derenku i ich potomków ( derenczańsko-spisko-polsko-węgierski) (Miszkolc, Węgry 2014)
Współorganizator letniego corocznego (lipiec) przeglądu spiskiego folkloru pod zamkiem niedzickim „Śpisko watra”. Organizator i współorganizator wielu szkolnych i ogólnospiskich konkursów regionalnych, m.in. konkurs wiedzy o Spiszu, konkurs regionalny im. bł. Ks. Józefa Stanka, konkurs na najładniejszą spiską szopkę „Betlejymek”.
W latach 1988-2012 nauczyciel, od 1996 – dyrektor szkoły. Radny Powiatu Nowotarskiego w latach 1998-2002 i 2006-2010. Uhonorowany za pracę pedagogiczną i kulturalną: nagrodą dyrektora szkoły (1993) i nagrodą wójta gminy Łapsze Niżne (2001r., 2002r. i 2003r., 2005r., 2007r., 2009r.)
Odznaczenia: odznaka „Zasłużony dla kultury podhalańskiej”, odznaka „Zasłużony dla Związku Podhalan”, Dyplom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zasłużony za szczególne zasługi dla dziecięcego ruchu folklorystycznego (2006r.), Medal Powiatu Nowotarskiego „Zasłużony dla Podhala” (2016r), Brązowy krzyż zasługi nadany przez Prezydenta RP (2011r.).
źródło: ZPS, "Na Spiszu", opr.s/