"Otwórz oczy, patrz!". Kowaniec jakiego nie znacie (film)
"Wędrując po Gorcach zazwyczaj podziwiamy ich piękno z punktu widzenia przyrody czy walorów krajoznawczych. My proponujemy spojrzeć na te piękne góry przez pryzmat minionych wydarzeń, często tragicznych w skutkach" - pisze Marcin Maciaszek, z grupy "Otwórz oczy, patrz".
Kowaniec to jedna z ładniejszych dzielnic Nowego Targu i wiele wskazuje na to, że już wkrótce stanie się głównym dojazdem do powstającej atrakcji turystycznej w Gorcach.
Dzisiaj już trudno jest dostrzec pierwotny charakter tej dzielnicy, choć oczywiście uważny obserwator zauważy stare drewniane wille skryte pośród nowych budynków.
Kiedy w latach 20/30-tych XX wieku następował rozwój ruchu turystycznego w Gorcach to właśnie Kowaniec miał stać się dzielnicą obsługującą ruch turystyczny. Było to całkowicie naturalne i zrozumiałe. Dzielnica po pierwsze położona została na łagodnych południowych zboczach Gorców, a po drugie to przecież tędy najłatwiej było się dostać na szlak turystyczny w Gorcach.
W filmie opowiadamy Wam dwie tragiczne historie, które wydarzyły się podczas niemieckiej okupacji na Kowańcu w Nowym Targu i Klikuszowej. Te dwie miejscowości łączą niemieckie zbrodnie na mieszkańcach Podhala. Do dnia dzisiejszego pozostały w lesie mogiły. Tutaj trzeba wyraźnie zaznaczyć, że są to groby zadbane, są na nich kwiaty i palą się znicze. Pamięć o tych miejscach trwa, choć w bardzo wąskim wymiarze.
Dla nas jako zupełnych amatorów dotarcie do świadków, rozmowa z nimi, możliwość zobaczenie starych zdjęć jest naprawdę dużym przeżyciem. Nasuwa nam się jednak tutaj taka refleksja, że to wstyd dla takiego Miasta,że nie ma placówki muzealnej z prawdziwego zdarzenia. Że nie ma ludzi, którzy by w imieniu takiej placówki zbierali informacje, relacje, dokumenty czy zdjęcia. Tutaj już nie ma czasu. W ciągu kilku ostatnich miesięcy mieliśmy okazję rozmawiać ze świadkami. Były nagrywki do filmów, miały być kolejne spotkania. Ale niestety odeszli.
Michał Maciaszek, Otwórz oczy, patrz!. Zdjęcia w tekście pochodzą ze zbiorów Macieja Żelaznego.