Otyłość to choroba - dlaczego nie można jej bagatelizować?
Otyłość została oficjalnie sklasyfikowana jako choroba przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), ponieważ stanowi złożony i wieloaspektowy problem zdrowotny, którego nie należy lekceważyć. Przewlekłe schorzenie metaboliczne prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych, które znacząco obniżają jakość i długość życia. Bagatelizowanie otyłości jako jedynie wyniku braku silnej woli jest szkodliwym uproszczeniem, które ignoruje jej skomplikowane podłoże, obejmujące czynniki genetyczne, środowiskowe, hormonalne i psychologiczne.
Nieleczona otyłość stanowi bezpośrednie zagrożenie dla funkcjonowania całego organizmu. Jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju szeregu chorób cywilizacyjnych, w tym cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, chorób sercowo-naczyniowych (takich jak zawał serca czy udar mózgu), a także niektórych nowotworów, w tym raka jelita grubego i piersi. Nadmierna masa ciała prowadzi też do przeciążenia układu kostno-stawowego, co skutkuje bólami i chorobą zwyrodnieniową stawów. Konsekwencje otyłości wykraczają jednak poza sferę fizyczną. Osoby zmagające się z tą chorobą często doświadczają stygmatyzacji społecznej, dyskryminacji oraz problemów natury psychologicznej, takich jak obniżona samoocena, stany lękowe czy depresja.
Czym jest chirurgiczne leczenie otyłości?
Chirurgia bariatryczna to dziedzina medycyny, która zajmuje się leczeniem otyłości olbrzymiej, gdy inne metody zachowawcze zawiodły. Celem zabiegów jest zmniejszenie pojemności żołądka lub zmiana drogi pokarmowej, aby ograniczyć ilość przyjmowanego jedzenia i wchłanianie kalorii.
Do najczęściej stosowanych rozwiązań w chirurgicznym leczeniu otyłości należą:
- balon żołądkowy Orbera,
- bypass żołądkowy,
- regulowana opaska żołądkowa,
- mankietowa resekcja żołądka.
Przed zabiegiem pacjenci przechodzą kwalifikację obejmującą konsultacje lekarskie w profesjonalnym centrum medycznym, psychologiczne i dietetyczne. Sprawdź zabiegi z zakresu chirurgii bariatrycznej w Centrum Medyczne Skopia.
Jakie są wskazania do chirurgicznego leczenia otyłości?
Interwencje chirurgiczne (bariatryczne) rozważa się, gdy leczenie zachowawcze, takie jak dieta, ćwiczenia fizyczne i farmakoterapia, nie przynoszą trwałych rezultatów. Jest to opcja dla pacjentów z otyłością olbrzymią lub II stopnia. Ważnym czynnikiem jest również gotowość pacjenta do współpracy, czyli pełne zrozumienie i akceptacja konieczności wprowadzenia stałych zmian w stylu i jakości życia oraz diecie po leczeniu chirurgicznym. W niektórych przypadkach operacja może być także wskazana, jeśli otyłość uniemożliwia wykonanie innych, niezbędnych zabiegów chirurgicznych (np. ortopedycznych, neurochirurgicznych)
Operacja bariatryczna a wskaźnik BMI
Wskaźnik masy ciała (BMI) jest fundamentalnym i jednym z najważniejszych kryteriów branych pod uwagę przy kwalifikacji pacjentów do operacji bariatrycznej, czyli chirurgicznego leczenia otyłości. Decyzja o zabiegu opiera się w dużej mierze na wartości BMI, która pomaga ocenić stopień zaawansowania otyłości i ryzyko powikłań z nią związanych.
Zgodnie z polskimi i międzynarodowymi wytycznymi, głównymi wskazaniami do operacji bariatrycznej w kontekście wskaźnika BMI są:
- BMI równe lub wyższe niż 40 kg/m? - w przypadku tak zaawansowanej otyłości (III stopnia, tzw. otyłość olbrzymia) zabiegi bariatryczne są zalecane jako najskuteczniejsza metoda leczenia, nawet jeśli pacjent nie cierpi na dodatkowe schorzenia.
- BMI w przedziale 35-39,9 kg/m? - pacjenci z otyłością II stopnia kwalifikują się do operacji zmniejszenia żołądka, jeśli towarzyszą im istotne choroby współistniejące, których przyczyną lub czynnikiem zaostrzającym jest nadmierna masa ciała. Do najczęstszych schorzeń branych pod uwagę należą: cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroby serca, zespół bezdechu sennego lub hipowentylacji, choroby stawów, niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, hiperlipidemia, bezpłodność u kobiet wynikająca z zespołu policystycznych jajników.
Chirurgiczne leczenie otyłości a cukrzyca
Do chirurgicznego leczenia chorób metabolicznych można zakwalifikować się także w przypadku otyłości ze wskaźnikiem masy ciała 30-34,9 kg/m. Dotyczy to przede wszystkim osób z cukrzycą typu 2, która jest trudna do kontrolowania za pomocą standardowego leczenia farmakologicznego. Celem operacji jest w tym przypadku nie tylko redukcja masy ciała, ale przede wszystkim lepsza kontrola glikemii lub zwiększenie szans na remisję choroby.
Kto może zostać zakwalifikowany do operacji bariatrycznej?
Wiek pacjenta stanowi ważne kryterium kwalifikujące do chirurgicznego leczenia otyłości. Standardowo zabiegi tego typu przeprowadza się u osób dorosłych między 18. a 65. rokiem życia. W tej grupie wiekowej bilans korzyści i ryzyka jest najlepiej udokumentowany, a skuteczność terapii najwyższa.
Jednak wiek metrykalny nie zawsze odzwierciedla rzeczywisty stan zdrowia pacjenta. W przypadku osób powyżej 65. roku życia decyzja podejmowana jest przez lekarza w oparciu o analizę stanu zdrowia pacjenta, ocenę ryzyka pooperacyjnego, wiek biologiczny, ogólną sprawność, obecność chorób współistniejących oraz gotowość do zmiany stylu życia. W szczególnych przypadkach operacja może być wykonana także u osób niepełnoletnich, ale po zakończeniu dojrzewania kostnego i emocjonalnego. Każdy przypadek kwalifikacji wiekowej wymaga interdyscyplinarnej oceny i indywidualnego podejścia z naciskiem na bezpieczeństwo oraz długofalową skuteczność terapii.
Przeciwwskazania do wykonania operacji bariatrycznej obejmują m.in. aktywne choroby nowotworowe, poważne zaburzenia psychiczne, ciężkie choroby zagrażające życiu w krótkim czasie oraz brak możliwości kontrolowania pacjenta po operacji.



























