„Jeśli zapomnę o Nich – ty Boże na niebie zapomnij o mnie!” - podhale24.pl
Czwartek, 28 marca
Imieniny: Anieli, Renaty, Kastora
Zakopane
Clouds
Wiatr: 4.428 km/h Wilgotność: 88 %
Clouds
Wiatr: 1.728 km/h Wilgotność: 94 %
Clouds
Wiatr: 5.796 km/h Wilgotność: 81 %
Clouds
Wiatr: 4.248 km/h Wilgotność: 82 %
Clouds
13°
Wiatr: 18.468 km/h Wilgotność: 74 %
Rain
Wiatr: 10.584 km/h Wilgotność: 89 %
Jakość powietrza
138 %
Nowy Targ
86 %
Zakopane
132 %
Rabka-Zdrój
Nowy Targ
Umiarkowana
PM 10: 69 | 138 %
Zakopane
Dobra
PM 10: 43 | 86 %
Rabka-Zdrój
Umiarkowana
PM 10: 66 | 132 %
28.11.2021, 23:04 | czytano: 2261

„Jeśli zapomnę o Nich – ty Boże na niebie zapomnij o mnie!”

"Niedawno wspominaliśmy Jana Śnieżka z Zakopanego, więźnia I transportu Polaków do KL Auschwitz. Ostatnio zgłosił się do mnie Pan Maciej Kowalski, który zechciał uzupełnić biografie swoich wujków Jana i Franciszka Śnieżków" - wyjaśnia Sebastian Śmietana, opracowujący na naszych łamach życiorysy i wspomnienia jeńców i ofiar II Wojny Światowej.

Franciszek Śnieżek
Franciszek Śnieżek
Przypomnijmy, że niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz został założony w celu eksterminacji narodu polskiego. Za moment rozpoczęcia jego „działalności” przyjmuje się przybycie pierwszego transportu 728 Polaków przywiezionych z więzienia w Tarnowie, dnia 14 czerwca 1940 roku. Sprowadzano ich z różnych więzień, w tym również ze słynnej katowni Podhala – Palace, która mieściła się w Zakopanem.

Melior - dom rodzinny Śnieżków

Transport ten stanowili w znacznej części uczniowie gimnazjum, studenci i wojskowi. Znajdowali się również architekci, artyści malarze, rzeźbiarze, przewodnicy górscy, czy też sportowcy. W I transporcie do KL Auschwitz znalazł się Jan Śnieżek z Zakopanego. Jak wspomina Pan Maciej Kowalski, Jan wraz ze swoim bratem Franciszkiem pochodzili z domu „Melior”, który istnieje do dziś. W przesłanym liście Jana Śnieżka widnieje jego data urodzenia, numer obozowy i adres.

Jan Śnieżek urodził się 22 lipca 1918 roku w Zakopanem. Był uczniem gimnazjum. Zawodnikiem TS Wisła Zakopane oraz uczestnikiem konspiracji. Został aresztowany przez gestapo w 1940 roku i następnie trafił do obozu koncentracyjnego za aktywny udział w działalności organizacji ruchu oporu.

Jan Śnieżek

Aresztowany i osadzony w więzieniu w Tarnowie. W przeddzień transportu wywołano z cel więźniów z przygotowanej wcześniej listy. Z tarnowskiego więzienia zostali przewiezieni samochodami ciężarowymi do budynku łaźni w celu dezynfekcji i kąpieli. O świcie następnego dnia przeprowadzono więźniów ulicami miasta, by wtłoczyć ich następnie do przygotowanych wcześniej wagonów.

14 czerwca 1940 roku Jan Śnieżek został przywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego w I transporcie Polaków. Od tamtej chwili stał się numerem 352.

10 marca 1943 roku został przetransportowany do KL Neuengamme. W obozie tym 23 kwietnia 1945 roku załadowano go wraz z innymi więźniami do bydlęcych wagonów i wyładowano w Lubece. Więźniowie Ci zostali umieszczeni na czterech statkach zakotwiczonych w Zatoce Lubeckiej. Niemcy nie zdejmując z nich swoich bander i celowo nie umieszczając oznaczeń Czerwonego Krzyża, dopuszczają się kolejnej zbrodni. Używając podstępu chcą, by alianci sami zestrzelili statki do których zostali wepchnięci więźniowie. 3 maja, krótko po godzinie 14:00 lotnictwo alianckie widząc niemieckie bandery na statkach zatapia trzy z nich. Tylko jeden wywiesił białą flagę i zawinął wcześniej do portu.

List do domu

Jak wspomina więzień pierwszego transportu do KL Auschwitz, Jerzy Jaroch: „Więźniowie, którym udało się wydostać z kajut, starali się wpław lub trzymając się najprzeróżniejszych przedmiotów dostać do brzegu. Nie wszystkim się to udało. Na brzegu członkowie SS i kadeci ze szkoły okrętów podwodnych strzelali do wychodzących z wody. W tej zbrodni brali udział również cywilni mieszkańcy Neustadt. Spośród 7 tysięcy niewinnych ludzi, uratowało się zaledwie 800.”

Jan Śnieżek zginął w Zatoce Lubeckiej.

Z kolei jego brat Franciszek urodził się 10 lutego 1922 roku w Zakopanem. Był nauczycielem robót ręcznych w szkole na Wilczniku. Do KL Auschwitz trafił II transportem Polaków 20 czerwca 1940 roku. Był to drugi, liczący 313 osób, transport więźniów politycznych.

W transporcie tym znaleźli się również inni więźniowie z Zakopanego, Krościenka, Poronina, Bukowiny, Nowego Targu, Odrowąża, Harklowej, Dzianisza i Chabówki. Większość z nich zginęła.

Franciszek Śnieżek został przeniesiony w niedługim czasie z obozu do więzienia Montelupich, jako świadek w procesie Stanisława Marusarza. Według informacji zawartej w „Księdze Pamięci” został rozstrzelany 2 lipca 1940 roku na „Zielonkach”. Jak wspomina Pan Maciej Kowalski Jego wuj został rozstrzelany we wsi Mogiła, obecnie część miasta Krakowa. Informacji na cmentarzu w niegdysiejszej Mogile brak.

Akt zgonu Apolonii Kowalskiej

Apolonia Kowalska urodziła się w 1892 roku w miejscowości Zagórze. Była babcią Pana Macieja, która również trafiła do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Zginęła w nim 7 marca 1943 roku. Akt jej zgonu posyła Pan Maciej.

Zwracam się z apelem do wszystkich rodzin więźniów niemieckich i austriackich obozów koncentracyjnych z terenu Podhala z prośbą o przesyłanie wszelkich informacji dotyczących losów ich bliskich.

„Jeśli zapomnę o Nich – ty Boże na niebie zapomnij o mnie!”

Panie Macieju, dziękujemy!

Sebastian Śmietana
sebastiansmietana@wp.pl
Reklama
reklama
reklama
reklama
reklama
reklama
reklama
Zobacz także
komentarze
dodaj komentarz

Komentarze są prywatnymi opiniami czytelników portalu. Podhale24.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Podhale24.pl zastrzega sobie prawo do nie publikowania komentarzy, w szczególności zawierających wulgaryzmy, wzywających do zachowań niezgodnych z prawem, obrażających osoby publiczne i prywatne, obrażających inne narodowości, rasy, religie itd. Usuwane mogą być również komentarze nie dotyczące danego tematu, bezpośrednio atakujące interlokutorów, zawierające reklamy lub linki do innych stron www, zawierające dane osobowe, teleadresowe i adresy e-mail oraz zawierające uwagi skierowane do redakcji podhale24.pl (dziękujemy za Państwa opinie i uwagi, ale oczekujemy na nie pod adresem redakcja@podhale24.pl).

reklama
reklama
Pod naszym patronatem
Zobacz wersję mobilną podhale24.pl
Skontaktuj się z nami
Adres korespondencyjny Podhale24.pl
ul. Krzywa 9
34-400 Nowy Targ
Obserwuj nas