Jakie są najpopularniejsze źródła ogrzewania domu w 2024 roku?
Do najczęściej wybieranych technologii grzewczych w 2024 roku należą: ogrzewanie gazowe, kotły na pelet, ogrzewanie olejem opałowym, pompy ciepła, ogrzewanie granulatem węglowym (ekogroszkiem). Każde z rozwiązań ma swoje cechy, które mogą odpowiadać różnym potrzebom inwestorów. Przyjrzyjmy się poszczególnym z nich.
Ogrzewanie gazowe
Ogrzewanie gazowe jest jednym z najczęściej wybieranych systemów grzewczych w Polsce. Kotły kondensacyjne na gaz ziemny charakteryzują się wysoką sprawnością, dochodzącą do 98%, co pozwala na efektywne wykorzystanie paliwa. Gaz jest powszechnie dostępny, a systemy grzewcze są stosunkowo łatwe w obsłudze i wymagają minimalnego zaangażowania użytkownika.
Jak wygląda sprawa kosztów? Dla modelowego domu:
- o powierzchni 150 m²;
- wykonanego w standardzie energetycznym 80 kWh/m2/rok;
- zamieszkałego przez 5-osobową rodzinę zużywającą średnio 60 l c.w.u. na dobę przez osobę;
- którego całkowite roczne zapotrzebowanie na energię cieplną wynosi 16 460 kWh.
Zalety:
- Wysoka dostępność gazu i niskie koszty eksploatacyjne.
- Minimalna obsługa.
- Relatywnie niskie koszty początkowe instalacji.
Wady:
- Wzrost cen gazu na rynku globalnym.
- Emisja CO₂, co czyni gaz mniej przyszłościowym źródłem energii.
- Niepewna przyszłość: gaz jest postrzegany jako paliwo przejściowe, co sprawia, że inwestycja w kotły gazowe może być mniej opłacalna w długim okresie.
Kotły na pelet
Ogrzewanie peletem jest rozwiązaniem, które zyskuje na popularności wśród inwestorów świadomych ekologicznie. Pelet to odnawialne źródło energii, a kotły na to paliwo charakteryzują się sprawnością rzędu 85-90%. Technologia pozwala na efektywne spalanie biomasy, co obniża emisję CO₂. W kontekście kosztów, biorąc pod uwagę nasz modelowy dom jednorodzinny o pow. 150 m2, roczny koszt ogrzewania i przygotowania c.w.u. za pomocą peletu wyniesie ok. 6 000 zł. Zakładana cena peletu wynosi 1300 zł za tonę, a zużycie roczne surowca to ok. 4,6 tony. Kotły na pelet to technologia dofinansowywana. Średnia rynkowa cena zakupu i montażu kotłów na pelet mieści się w zakresie 25-30 tys. zł, a program „Czyste Powietrze” oferuje wsparcie do wymiany starych źródeł ciepła na kotły na biomasę w kwocie nawet 20 000 zł, co znacząco obniża koszty inwestycyjne. Co więcej, kotły na pelet to technologia promowana w ramach Zielonego Ładu, ponieważ postrzegana jest jako ekologiczne źródło ciepła, dlatego inwestycja w taki system czyni go dobrą inwestycją na przyszłość.
Zalety:
- Odnawialne źródło energii.
- Niska emisja CO₂.
- Wysoka efektywność energetyczna.
Wady:
- Wymaga miejsca do magazynowania paliwa.
- Konieczność regularnego uzupełniania i czyszczenia kotła.
- Wyższe koszty początkowe w porównaniu do gazu.
Ogrzewanie olejem opałowym
Ogrzewanie olejem opałowym, choć wygodne i niezależne od sieci gazowej, jest jedną z droższych opcji pod względem kosztów eksploatacyjnych. Kotły olejowe mają sprawność na poziomie 85-90%, ale spalanie oleju opałowego wiąże się z wysoką emisją CO₂. Przy koszcie jednostkowym oleju opałowego wynoszącym 0,56 zł/kWh roczny koszt ogrzewania modelowego domu o pow. 150 m2 szacować się będzie na poziomie blisko 9 180 zł. Koszt zakupu i montażu kotła to od 20 do 35 tys. zł, jednak ta technologia grzewcza nie jest objęta wsparciem z programu „Czyste Powietrze” lub innych podobnych inicjatyw. Co więcej, olej opałowy jest jednym z paliw, które są najmocniej obciążone restrykcjami Zielonego Ładu. W przyszłości planuje się ograniczenie jego stosowania, co może wiązać się ze wzrostem kosztów eksploatacyjnych oraz restrykcjami regulacyjnymi. Inwestycja w systemy olejowe może być ryzykowna z perspektywy długoterminowej.
Zalety:
- Niezależność od sieci gazowej.
- Stabilność pracy w niskich temperaturach.
- Możliwość magazynowania paliwa na cały sezon grzewczy.
Wady:
- Wysokie koszty paliwa
- Wysoka emisja CO₂.
- Brak możliwości uzyskania dofinansowania i niepewna przyszłość surowca.
Ogrzewanie domu pompą ciepła
Pompy ciepła to jedno z najbardziej zaawansowanych technologicznie i ekologicznych rozwiązań grzewczych. Technologia ta wykorzystuje energię z otoczenia (powietrza, wody, gruntu) i przekształca ją w ciepło użytkowe. Pompy ciepła są w stanie wygenerować kilkakrotnie więcej ciepła niż zużywają energii elektrycznej. Ich sprawność oscyluje wokół 300-400%, co jest nieosiągalne dla żadnej innej technologii dostępnej na rynku.
Wysoka efektywność energetyczna ma swoje odzwierciedlenie w kosztach ogrzewania. Dla modelowego domu jednorodzinnego o rocznym zapotrzebowaniu na energię 18 300 kWh i przy zastosowaniu pompy ciepła powietrze-woda w najczęściej wybieranej taryfie G11 (koszt jednostkowy 0,39 zł/kWh), roczny koszt ogrzewania wyniesie około 6 432 zł. Dla pompy solanka-woda w tej samej taryfie (koszt jednostkowy 0,33 zł/kWh) koszt spadnie do około 5 564 zł.
Koszty początkowe inwestycji są niewątpliwie wyższe, niż w przypadku kotłów na gaz, pelet czy olej opałowy, wynoszą bowiem ok. 30-50 tys. zł dla pomp powietrznych i nawet 60-80 tys. zł dla pomp gruntowych. Należy jednak zaznaczyć, że można je znacząco zredukować, korzystając z takich programów jak „Czyste Powietrze” czy „Moje Ciepło”. Co więcej, pompy ciepła to technologia przyszłości, wspierana przez Zielony Ład i mająca przed sobą świetlaną przyszłość na globalnym rynku.
Zalety:
- Wysoka efektywność energetyczna.
- Niska emisja CO₂.
- Możliwość zasilania energią z instalacji fotowoltaicznej.
Wady:
- Wysokie koszty początkowe instalacji.
- Efektywność zależna od warunków zewnętrznych (w przypadku pomp powietrze-woda).
Ekogroszek – granulat węglowy
Ekogroszek, czyli granulat węglowy, jest paliwem stałym stosowanym w nowoczesnych kotłach retortowych. Chociaż jest to rozwiązanie o stosunkowo niskich kosztach eksploatacyjnych, spalanie węgla wiąże się z wysoką emisją CO₂ i innych zanieczyszczeń.
Koszt zakupu i montażu kotła na granulat węglowy w 2024 roku to ok. 15-25 tys. zł. Koszt ogrzewania modelowego domu tą technologią wynosiłby ok. 5 000 zł. Kotły na ekogorszek nie są w żaden sposób dofinansowywane, a w związku ze stopniową dekarbonizacją ogrzewnictwa ich użytkowanie w przyszłości może wiązać się z dodatkowymi regulacjami i podatkami, zwiększającymi koszty eksploatacyjne. W dłuższej perspektywie inwestycja w ekogroszek może być zatem mniej opłacalna.
Zalety:
- Niskie koszty eksploatacyjne.
- Wysoka kaloryczność paliwa.
- Dostępność paliwa na rynku.
Wady:
- Wysoka emisja CO₂ i zanieczyszczeń.
- Konieczność regularnej obsługi kotła.
- Konieczność magazynowania paliwa.
Wnioski
Najniższe koszty eksploatacyjne oferuje ogrzewanie ekogroszkiem, jednak przyszłość i wsparcie tego surowca jest wątpliwe. Atrakcyjniejszymi formami ogrzewania wydają się pompy ciepła oraz kotły na pelet, które są nie tylko przyszłościowe, ale i objęte wsparciem inwestycyjnym. To prawdopodobnie te paliwa, ze szczególnym wskazaniem na pompy, stanowić będą o przyszłości globalnej energetyki.