Pamięć, która trwa. Symboliczny nagrobek orawskich Żydów odsłonięty w Podwilku (zdjęcia) - podhale24.pl
Szczawnica
Clouds
21°C
Clouds
21°C
Clouds
23°C
Clouds
24°C
Clouds
22°C
Clouds
20°C
Kartka z kalendarza
29.05.2025, 15:02 | czytano: 3651

Pamięć, która trwa. Symboliczny nagrobek orawskich Żydów odsłonięty w Podwilku (zdjęcia)

Wzruszająca uroczystość przypomniała o tragicznych losach 154 mieszkańców Górnej Orawy żydowskiego pochodzenia.

Zdj. Jakub Wojtyczek
Zdj. Jakub Wojtyczek
W Podwilku odbyła się wyjątkowa uroczystość, która na trwałe zapisze się w historii Orawy. Z udziałem mieszkańców regionu, zaproszonych gości oraz młodzieży szkolnej odsłonięto pomnik upamiętniający 154 Żydów zamordowanych w czasie II wojny światowej. Pochodzili oni z ośmiu wsi Górnej Orawy.

Pomnik, będący symbolicznym nagrobkiem, stanął na odnowionym cmentarzu żydowskim. Podczas uroczystości wspólnie odczytano imiona i nazwiska ofiar. Młodzież złożyła przed pomnikiem kamyki, na których widniały imiona zamordowanych - zgodnie z żydowską tradycją upamiętnienia zmarłych. Modlitwy za dusze ofiar odmówili rabin oraz duchowni chrześcijańscy.

Renowacja cmentarza była prowadzona od 2024 roku w ramach szóstej edycji projektu "Ludzie, nie liczby - People Not Numbers", realizowanego przez Fundację Centrum Rodziny Popielów, przy wsparciu Fundacji Ledor Wador. Zakres prac objął m.in. odnowienie ogrodzenia, konserwację ośmiu fragmentów macew, wzniesienie pomnika oraz pielęgnację zieleni.

Materiały prasowe, r/
Reklama
reklama
reklama
reklama
reklama
reklama
komentarze
najlepiej oceniony
15
Anka 15:20, 29 maja 2025
Ciekawe, czy żydzi dołożyli do tego choć złotówkę, czy zaś poszło z kieszeni Polaków.
najgorzej oceniony
55
Józef Szperlak 17:36, 29 maja 2025
W roku bodaj 1995 P. Antoni Krzewniak z Gliwic - zagorzały miłośnik Orawy inicjował sprawę ochrony terenu Cmentarza Żydowskiego w Podwilku. Poprzez Wójta juliana Stopkę skontaktował się ze mną jako Dyraktorem
Gminnego Ośrodka Kultury w Jabłonce i ja przyjąłem zadanie uporządkowania terenu cmentarza oraz wykonania ogrodzenia całej działki cmentarnej. Częściowo społecznie rozpoczęliśmy zadanie. Z terenu Babiej Góry przywieżliśmy żerdzie,z których zostały wykonane paliki ogrodzeniowe, . wykopaliśmy dziury na słupki ogrodzeniowe. Z żerdzi wykonaliśmy drewwniane ogrodzenie, zaznaczyliśmy wyrażnie bramę cmentarną. Jednym zdaniem powstał płot, którego dalszy los obserwowałem już od roku 1997 jako prezes Banku w Jabłonce. Sąsiedzi mieszkający blisko tego Cmentarze wiele nam pomogli. Niestety dalszy los drwewnianego i nietrwałego ogrodzenia uległ po latach naturalnej dewastacji.
Trzeba było i należało ten Cmentarz fachowo uporządkować.
Miałem zaproszenie na tę uroczystość ale zawodowo wyjechałem w tym dniu do Szczawnicy.
Składam głębokie wyrazy uznania i gratulacje tym wszystkim, którzy teraz przyczynili się do należnego pokazania wszystkich ofiar niemieckiego faszyzmu, którym zgotowano tak okrutny los. Byli to przecież nasi starsi bracia w wierze w tego samego i jedynego Boga.

PS Na zdjęciach niestety nie zobaczyłem kol. Antoniego Krzwniaka, albo rzeczywiści tam go nie było - a szkoda?
0
Szkot12:07, 30 maja 2025
Ksiądz noszący jarmułkę (kipa) w znaczeniu religijnym, reprezentuje pewien aspekt judaizmu, ale nie jest to typowe dla katolickich księży. Jarmułka jest nakryciem głowy noszonym przez żydowskich mężczyzn i chłopców.
22
Ziutek11:14, 30 maja 2025
Martwię się o was ludzie, o swoją córkę i żonę jednak bardziej. Nienawiść to straszna rzecz. Ja żydem nie jestem, nie mam ani jednego przodka żyda, ale moja żona ma. Pamięta opowieści babci o nienawiści nie tylko niemców ale też Polaków. Nie powtarzajcie tego co już było. Czyżby w kościele znów mówiono o porywaniach dzieci na macę? Trudno się w sumie dziwić temu antysemityzmowi w komentarzach skoro duża część orawy głosowała na Mentzena czy konfederację wcześniej. Przeciez pan Mentzen w swojej piatce, czy tam w piatce konfederancji mowil wyraznie ze nie chce żydów. Strach myśleć co będzie dalej.
0
mm10:27, 30 maja 2025
Lucyna wstyd prosze nazwac sprawy po imieniu kto zamordowal i rowniez nalezy sie pamiec polskim ofiarom
24
xxxxxxxxx10:07, 30 maja 2025
dziwi mnie pełne pogardy komentarze do tej nacji tak to wygląda że to katolicy piszą te komentarze pełne miłosci do blizniego a przecież modlą się do żyda bo chrystus to przecież żyd jak pogodzić modlitwę do chrystusa z nienawiscią
6
janioł09:04, 30 maja 2025
Czy polscy katolicy podzielają poglądy Jana Pawła II?
(ale nie te o kremówce)
4
prawda07:51, 30 maja 2025
Żydzi do dziś są edukowani że to Polacy ich mordowali, a jaka jest prawda każdy wie.
2
ciekawy07:48, 30 maja 2025
Zastanawia mnie jedno
Po co proboszcz z Podwilka ma na głowie jarmułke, mycke?
Czyżby on też był żydem?
22
Szema22:26, 29 maja 2025
Tak. Bardzo proszę o zaznaczenie roli Państwa Słowackiego w tej zbrodni. Czy znów będą jej winni mieszkańcy Orawy. Czy znów będą winni jej Polacy! Boję się, że tak będzie!
51
sawuarek i wiwarek22:08, 29 maja 2025
Jako mieszkaniec Podhala czytam, oglądam zdjęcia i po prostu się wstydzę. Tekst nie wymienia z imienia i nazwiska ani jednego lokalnego polityka, a są to osoby publiczne - czyżby się wstydzili, bali utraty poparcia u tak a nie inaczej zapatrujących się wciąż na te kwestie mieszkańcach? Zdjęcia pokazują bardzo małą liczbę osób, zwłaszcza brakuje na nich setek uczniów. Wszystkie szkoły na Orawie powinny w tym dniu wysłać w to miejsce wszystkich swoich uczniów i nauczyciele powinni byli sprawdzać tam obecność, obniżać ocenę z zachowania za nieobecność. Dopiero wtedy uroczystość można by nazwać wyjątkową, bo dopiero wtedy można byłoby domniemywać że nastawienie nas górali do innych wyznań i kultur uległo naprawdę zmianie. A tak całe wydarzenie wpisuje się jedynie w to co autor "Sąsiadów" mówił swego czasu o okolicznościach ujawniania się po wojnie Żydów, bohatersko skądinąd całą wojnę ukrywanych przez Polaków: możecie wyjść z ukrycia i ujawnić się, ale macie to zrobić w nocy, po cichu, żeby się sąsiedzi o tym nie dowiedzieli, bo jak się dowiedzą to nas będą szykanować za to żeśmy was ukrywali. Nic się nie zmieniło przez te 80 lat od wojny - taka prawda. Przykre to jest dla tolerancyjnego górala za jakiego się uważam.
37
rab21:31, 29 maja 2025
Ale jesteście wredni!Ci co tam leżą nie są winni,że zgineli,osądzajcie morderców a nie ofiary.
44
Rolnik21:14, 29 maja 2025
Lepiej zajmijcie się religią w szkole a nie Żydami
Reklama
50
Wnuk partyzanta zamordowanego w Palace.19:49, 29 maja 2025
Tyle wpisów antysemickich że szok. Nie dziwię się że tu na tej ziemi przyjęło Goralenvolken.
4
WielkiFanPaniGMikolajskiej19:44, 29 maja 2025
Gdzie WP Grażyna Mikołajska i WP Bogusław Pachniowski, obecność ww. zdaje się być obowiązkowa tymczasem mam wrażenie zignorowali to pospolite ruszenie układania kamyków.
31
Wojciech19:25, 29 maja 2025
Słowacy niestety nie mają się w tym temacie czym pochwalić. Zadanie usunięcia żydów że swoich terenów zlecili Niemcom i im za to zapłacili...
4
Swoj18:49, 29 maja 2025
To nam jest potrzebne, żydzi.
6
SS18:22, 29 maja 2025
Trzeba na Orawę zaprosić Pana Grzegorza Brauna z gasicą.
4
pytam17:43, 29 maja 2025
dlaczego w tym materiale prasowym pominięto bardzo ważną informację,nie wiem czy celowo,kto był sprawcą tych zbrodni, powinno to być jednoznacznie powiedziane kto to był,czy to były ufoludki,jacyś naziści a czy Niemcy!w wypowiedzi ministry tego rządu koalicji 13 grudnia nie tak dawno temu użyte zostały słowa cyt."na terenie okupowanym przez Niemcy polscy naziści zbudowali obozy",to są haniebne słowa,mam wielkie obawy czy jutro, pojutrze a czy może za może rok nie zostaną wypowiedziane słowa o podobnej treści które będą sugerowały,że tej haniebnej zbrodni nie dokonali ci co rozpętali II wojnę światową lecz sprawcami był kto inny?
55
Józef Szperlak17:36, 29 maja 2025
W roku bodaj 1995 P. Antoni Krzewniak z Gliwic - zagorzały miłośnik Orawy inicjował sprawę ochrony terenu Cmentarza Żydowskiego w Podwilku. Poprzez Wójta juliana Stopkę skontaktował się ze mną jako Dyraktorem
Gminnego Ośrodka Kultury w Jabłonce i ja przyjąłem zadanie uporządkowania terenu cmentarza oraz wykonania ogrodzenia całej działki cmentarnej. Częściowo społecznie rozpoczęliśmy zadanie. Z terenu Babiej Góry przywieżliśmy żerdzie,z których zostały wykonane paliki ogrodzeniowe, . wykopaliśmy dziury na słupki ogrodzeniowe. Z żerdzi wykonaliśmy drewwniane ogrodzenie, zaznaczyliśmy wyrażnie bramę cmentarną. Jednym zdaniem powstał płot, którego dalszy los obserwowałem już od roku 1997 jako prezes Banku w Jabłonce. Sąsiedzi mieszkający blisko tego Cmentarze wiele nam pomogli. Niestety dalszy los drwewnianego i nietrwałego ogrodzenia uległ po latach naturalnej dewastacji.
Trzeba było i należało ten Cmentarz fachowo uporządkować.
Miałem zaproszenie na tę uroczystość ale zawodowo wyjechałem w tym dniu do Szczawnicy.
Składam głębokie wyrazy uznania i gratulacje tym wszystkim, którzy teraz przyczynili się do należnego pokazania wszystkich ofiar niemieckiego faszyzmu, którym zgotowano tak okrutny los. Byli to przecież nasi starsi bracia w wierze w tego samego i jedynego Boga.

PS Na zdjęciach niestety nie zobaczyłem kol. Antoniego Krzwniaka, albo rzeczywiści tam go nie było - a szkoda?
13
Taki sobie16:47, 29 maja 2025
Mdli mnie jak czytam o uroczystościach poświęconych tej nacji
10
Dość żydowskiej hagady16:31, 29 maja 2025
Ta młodzież w roli statystów, to przybyła z Izraela, czy też to są młode Polki i Polacy? Jeżeli to młodzież polska, to kto nią manipuluje, w ramach jakich zajęć ona tam jest? Czy rodzice tych uczniów wyrazili zgodę na ich udział w tych żydowskich upamiętnieniach?

"Nie będą Żydzi ani Niemcy pisać nam historii"
33
dnekeew15:28, 29 maja 2025
Czekam na komentarze "braunowców" i konfederatów......
15
Anka15:20, 29 maja 2025
Ciekawe, czy żydzi dołożyli do tego choć złotówkę, czy zaś poszło z kieszeni Polaków.
dodaj komentarz

Komentarze są prywatnymi opiniami czytelników portalu. Podhale24.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Podhale24.pl zastrzega sobie prawo do nie publikowania komentarzy, w szczególności zawierających wulgaryzmy, wzywających do zachowań niezgodnych z prawem, obrażających osoby publiczne i prywatne, obrażających inne narodowości, rasy, religie itd. Usuwane mogą być również komentarze nie dotyczące danego tematu, bezpośrednio atakujące interlokutorów, zawierające reklamy lub linki do innych stron www, zawierające dane osobowe, teleadresowe i adresy e-mail oraz zawierające uwagi skierowane do redakcji podhale24.pl (dziękujemy za Państwa opinie i uwagi, ale oczekujemy na nie pod adresem redakcja@podhale24.pl).

reklama
reklama
Co, gdzie, kiedy
reklama
Pod naszym patronatem
Zobacz wersję mobilną podhale24.pl
Skontaktuj się z nami
Adres korespondencyjny Podhale24.pl
ul. Krzywa 9
34-400 Nowy Targ
Aplikacja mobilna
Obserwuj nas
czerwiec
1
Niedziela
Imieniny:Jakuba, Hortensji, Gracjany
Kliknij po więcej