Dzień Architektury Drewnianej - w sobotę otwarte będą najpiękniejsze drewniane obiekty w Zakopanem (zdjęcia z konferencji)

- Inaugurujemy wielkie święto Architektury Drewnianej. Dzień Architektury Drewnianej zaczynamy w tym roku, ale już od przyszłego roku wydarzenia w całej Polsce. To dzień, kiedy przy okazji inaugurujemy działalność Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Zakopanem, bo tu nasza pracownia terenowa i zespół już od jakiegoś czasu działa i przygotowuje różnego rodzaju działania z ochroną architektury drewnianej. To czas spotkania z właścicielami, rozmowy o problemach architektury drewnianej, ale przede wszystkim to moment, kiedy możemy zwiedzić obiekty na co dzień niedostępne dla zwiedzających - mówiła podczas konferencji prasowej w Willi Koliba Katarzyna Zalasińska.

- Obiekty, które będzie można oglądać, to nie tylko obiekty Muzeum Tatrzańskiego, ale w większości to są obiekty prywatne. To prywatni właściciele otwierają swoje domy, dzielą się tym co mają, czym się często opiekują od pokoleń. Jest to unikatowy moment, kiedy można zwiedzić obiekty niedostępne na co dzień dla zwiedzających, gdyż są to domy prywatne, które zdobią i ubogacają krajobraz Zakopanego, a na co dzień możemy je oglądać jedynie zza ogrodzenia - dodała dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

- Narodowy Instytut Dziedzictwa działa od ponad 60-ciu lat. Opieka, czy ochrona architektury drewnianej była zawsze ważnym działaniem Instytutu, ale to dopiero kilka lat temu zostało powołane Centrum Architektury Drewnianej, a więc wyspecjalizowana komórka, która zajmuje się architekturą. Zespół, który działa w tym obszarze ma swoja siedzibę w Zakopanem. Mają być wsparciem dla właścicieli, opiekunów, żeby pokazywać dobre praktyki i standardy, żeby pokazywać jak można opiekować się tym tradycyjnym obiektem architektury drewnianej. Chcemy pomóc przezwyciężyć strach przed inwestycją w obiekcie zabytkowym, a z drugiej strony wiemy, że są to specyficzne obiekty, a wiedza specjalistyczna jest niezwykle ważna, stąd też nasza praca z fachowcami i podnoszenie kompetencji. Wspieramy, edukujemy, budujemy świadomość, ale przede wszystkim jesteśmy po to, zeby wspierać. Dzisiaj spotykamy się z właścicielami i rozmawiać o ich doświadczeniach i problemach. Będziemy się też dzielić swoją wiedzą - zapewniała dyrektor Zalasińska.

- Podhale ma szczególny potencjał, bo jest taką kulturą zamkniętą. Zakopiańczycy i mieszkańcy innych miejscowości dookoła, czy to z Kościeliska, Chochołowa, Dzianisza itd. trzymają się razem. Tworzą doskonale zintegrowaną społeczność. Jest ona trudna w kontaktach, ale z ogromnym przekonaniem do swoich spraw. Takiej mocnej podmiotowości nie mamy na Mazowszu, czy Podlasiu itd. a na Podhalu jest. Jest to na mapie Polski wyjątkowy obszar. /.../ Jak to przerobić na pieniądze, jak to skomercjalizować, jak zrobić, żeby to działało. Pewnie z mniejszą dbałością o trwałość i zachowanie substancji. Jest to przejaw życia. Dzięki temu ta kultura żyje. Boli mnie jak widzę piękny, stary dom. Widać, że opuszczony i zaniedbany i nikt się nim nie interesuje. Na Podhale jest jeszcze ten potencjał, żeby spróbować mu przywrócić życie - dodała Monika Bogdanowska, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Partnerem wydarzenia, jakim jest Dzień Architektury Drewnianej jest Muzeum Tatrzańskie. - Cieszymy się, że ten pierwszy DAD i pierwsza edycja odbywa się w Zakopanem, a bliżej w Muzeum Tatrzańskim. Nasze filie są udostępnione w trakcie tego dnia. Drewno i budowle drewniane są czymś na Podhalu naturalnym, ale nie są naturalne w pozostałej części Polski. Na pewno będziemy wspierać kolejne edycje, bo dla nas mówienie o tym materiale i budownictwie drewnianym podhalańskim jest jedną z naszych misji. Większość z naszych filii Muzeum Tatrzańskiego, to są filie drewniane i te będziemy je prezentować. Wszystkie filie drewniane poza Chochołowem i Łopuszną są odnowione i wyremontowane. Chcemy mówić o tych pozytywnych aspektach użytkowych drewnianych budynków. O tym, że można, a nawet trzeba remontować to , co jest bardzo ważnym elementem naszego dziedzictwa narodowego - podkreślił Michał Murzyn, dyrektor Muzeum tatrzańskiego.

Tegoroczna edycja wydarzenia obejmie 17 obiektów:

zwiedzanie w godz. 10.30 – 14.30:
Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi Koliba, filia Muzeum Tatrzańskiego, ul. Kościeliska 18
Chałupa Gąsieniców-Sobczaków, filia Muzeum Tatrzańskiego, ul. Droga do Rojów 6
Willa Maliniakówka, obecnie Galeria Antoniego Kenara, ul. Sobczakówka 9
Willa Cicha, ul. Kościeliska 42
Chałupa Sabały, ul. Stare Krzeptówki 17
Willa Harenda, obecnie Muzeum Jana Kasprowicza, ul. Harenda 12A
Kościół pw. św. Jana Apostoła i Ewangelisty na Harendzie, ul. Harenda 14A
Galeria Sztuki w willi Oksza, filia Muzeum Tatrzańskiego, ul. Hr. Władysława Zamoyskiego 25

zwiedzanie w godz. 15.00 – 18.00:
Dom pod Jedlami, ul. Droga na Kozieniec 1
Willa Koszysta, ul. Józefa Piłsudskiego 69
Willa Grabówka, ul. Henryka Sienkiewicza 31
Willa Elżbiecina, Dom Wojciecha Korfantego, ul. Hr. Władysława Zamoyskiego 30
Willa Jadwiniówka, dom córki dra Tytusa Chałubińskiego, ul. Hr. Władysława Zamoyskiego 32
Dom Doktora, ul. Stanisława Witkiewicza 19
Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi Koliba, filia Muzeum Tatrzańskiego, ul. Kościeliska 18
Chałupa Gąsieniców-Sobczaków, filia Muzeum Tatrzańskiego, ul. Droga do Rojów 6
Restauracja regionalna Sopa i Lis, restauracja w dawnej sopie, ul. Kościeliska 52
Willa Konstantynówka, obecnie Restauracja Zakopiańska, ul. Jagiellońska 18
Dawna leśniczówka, obecnie restauracja Leśniczówka Resto Bar, ul. Kuźnice 15
Galeria Sztuki w willi Oksza, filia Muzeum Tatrzańskiego, ul. Hr. Władysława Zamoyskiego 25

Dzień Architektury Drewnianej został objęty patronatem honorowym Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

s, ms/ zdj. Marcin Szkodziński