Overbooking: prawa pasażera w podróży lotniczej (art. sponsorowany)

Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie, czym dokładnie jest overbooking i jakie prawa przysługują pasażerowi w przypadku jego wystąpienia, aby podróżujący mogli świadomie domagać się należnych im świadczeń.

1. Na czym polega overbooking na dany lot?

2. Prawa pasażera w przypadku odmowy wejścia na pokład

3. Wysokość odszkodowania i dodatkowe korzyści

4. Jak minimalizować ryzyko overbookingu i egzekwować prawa?

Na czym polega overbooking na dany lot?

Overbooking - co to jest? To sytuacja, w której linia lotnicza sprzedaje więcej biletów, niż wynosi liczba rzeczywistych miejsc na pokładzie samolotu. Choć może się to wydawać irracjonalne, praktyka ta jest powszechna - stosują ją zarówno tanie linie, jak i przewoźnicy premium. Opiera się na danych statystycznych wskazujących, że część pasażerów nie pojawia się na odprawie mimo wykupionego biletu. Dzięki temu linie minimalizują straty i maksymalizują zysk, sprzedając jedno miejsce dwukrotnie. Podobne zjawisko obserwuje się w hotelarstwie, gdzie celowo rezerwuje się więcej pokoi niż dostępnych, licząc na odwołania.

Prawa pasażera w przypadku odmowy wejścia na pokład

Gdy na lotnisku stawi się więcej pasażerów, niż jest wolnych miejsc w samolocie na dany lot, linia lotnicza staje przed problemem konieczności odmowy wejścia na pokład niektórym podróżnym. Ta sytuacja, znana jako "bumping", może być rozwiązana poprzez poszukiwanie ochotników, którzy dobrowolnie zrezygnują ze swojego miejsca w zamian za pewne korzyści, takie jak voucher, późniejszy lot lub miejsce w wyższej klasie. Warto jednak podkreślić, że jeśli pasażer dobrowolnie zrezygnuje ze swojego miejsca w samolocie, skutkuje to utratą prawa do dalszych roszczeń odszkodowawczych zgodnie z przepisami.

Gdy pasażer nie zostanie wpuszczony na pokład z powodu overbookingu - czyli sytuacji, gdy linia lotnicza sprzedała więcej biletów, niż jest miejsc w samolocie - ma on prawo do szeregu świadczeń. Unia Europejska uregulowała kwestie w rozporządzeniu nr 261/2004, które obowiązuje od 2004 roku i chroni prawa pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład, dużego opóźnienia lotów lub odwołania podróży do miejsca docelowego. W praktyce oznacza to, że poszkodowanym należy się odszkodowanie. Linie lotnicze są zobowiązane nie tylko do wypłaty rekompensaty pieniężnej, ale też do zapewnienia podstawowych udogodnień - jak posiłki i napoje - a w razie potrzeby także noclegu i transportu między lotniskiem a hotelem. Co istotne, pasażer ma też prawo wyboru: może odzyskać pieniądze za bilet lub otrzymać alternatywne połączenie do celu podróży. To rozwiązanie daje choć trochę kontroli w sytuacjach, które - nie oszukujmy się - potrafią być naprawdę frustrujące. Dlatego warto znać zasady ustanawiające wspólne zasady odszkodowania. 

Wysokość odszkodowania i dodatkowe korzyści

Wysokość odszkodowania w przypadku odmowy wejścia na pokład samolotu wbrew woli pasażera jest uregulowana i zależy od długości planowanego lotu. Wspólne zasady odszkodowania i stawki obowiązujące w Unii Europejskiej przedstawiają się następująco:

• 250 euro - dla lotów o długości trasy do 1500 km,

• 400 euro - dla lotów wewnątrzwspólnotowych powyżej 1500 km oraz dla innych lotów od 1500 km do 3500 km,

• 600 euro - dla lotów dłuższych niż 3500 km.

Należy pamiętać, że podane kwoty są wartościami minimalnymi, a dana linia lotnicza może przyznać pasażerom wyższe odszkodowanie. W przypadku firm działających poza obszarem Unii Europejskiej zastosowanie mają odrębne przepisy. Kwota ta nie jest pomniejszana o koszty związane z wyżywieniem i noclegiem w czasie oczekiwania na kolejny lot, co stanowi dodatkowe korzyści, które pokrywa przewoźnik. Zdarza się również, że w pierwszej kolejności linia lotnicza poszukuje ochotników, oferując im często rekompensatę wyższą niż minimalne kwoty, co dla niektórych pasażerów, szczególnie tych, dla których zmiany planu podróży nie stanowią problemu, może okazać się opłacalne.

Jak minimalizować ryzyko overbookingu i egzekwować prawa?

Nie istnieje jeden, stuprocentowo skuteczny sposób na uniknięcie overbookingu. Istnieją jednak praktyki, które pozwalają zminimalizować prawdopodobieństwo odmowy przyjęcia na pokład. Należą do nich między innymi wykupienie miejsca siedzącego, skorzystanie z pierwszeństwa wejścia na pokład, wybranie wyższej klasy podróży czy też odprawienie się od razu po uruchomieniu takiej opcji. Overbooking najczęściej dotyka bowiem osoby, które najpóźniej zjawiły się na lotnisku, wygenerowały kartę pokładową bądź wykupiły najtańsze bilety.

 

W sytuacji, gdy linia lotnicza nie poczuwa się do odpowiedzialności i nie chce przyznać należnego odszkodowania lub pokryć kosztów noclegu, istotne jest gromadzenie wszystkich paragonów i rachunków za transport, nocleg czy wyżywienie. Zwrot tych kosztów można uzyskać bezpośrednio od przewoźnika, składając reklamację. Jeśli ta pozostanie bez odpowiedzi lub dana linia lotnicza odmówi przyznania środków, należy zgłosić się do Europejskiego Centrum Konsumenckiego. Na rynku działają również wyspecjalizowane firmy, które pomagają pasażerom uzyskać odszkodowanie i zwrot poniesionych kosztów, oferując skuteczną pomoc w procesie dochodzenia praw ze strony branży lotniczej.