„Między granią lodową a granią niebieską”. Wspomnienie o Macieju Berbece

Maciej Berbeka był czołowym himalaistą, którego dokonania w najwyższych górach świata przynosiły Polakom, radość i dumę. Urodził się 17 października 1954 roku w Zakopanem. Gdy miał dziesięć lat, zginął jego ojciec Krzysztof Berbeka, znany alpinista i ratownik TOPR. Po dokonaniu pierwszego zimowego wejścia na szczyt Dent d'Hérens w Alpach, uległ groźnemu wypadkowi i zmarł w szpitalu w Zurichu wskutek odniesionych obrażeń. W domu pozostała żona Elżbieta z synami Maćkiem i Jackiem. To wtedy powstał istniejący do dziś Fundusz im. Krzysztofa Berbeki, który wspiera rodziny tragicznie zmarłych alpinistów.

Maciej uczył się w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Zakopanem, a następnie w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie w 1981 roku otrzymał dyplom na Wydziale Form Przemysłowych. Wspinać zaczął się już pięć lat po śmierci ojca. Był to czas, gdy wielu zakopiańczyków, oprócz Tatr, zdobywało szczyty innych masywów świata. On sam przeszedł kolejne szczeble wtajemniczenia, uczestnicząc w licznych wyprawach alpinistycznych m.in. na Kaukaz, w Alpy, Pamir i Himalaje. Poprowadził nową drogę na Annapurnę - południową ścianą. Był kierownikiem wypraw zimowych na Manaslu i Nanga Parbat. W 1993 roku zdobył Mount Everest od strony chińskiej. W 1984 roku z Ryszardem Gajewskim dokonał pierwszego zimowego wejścia na Manaslu, rok później z Maciejem Pawlikowskim na Czo Oju. W 1988 roku podczas zimowej wyprawy na K2, dokonał samotnego wejścia na Broad Peak lub jego przedwierzchołek Rocky Summit (8028 m n.p.m.). To wówczas jako pierwszy człowiek przekroczył zimą granicę 8000 m n.p.m. w Karakorum (następnym był dopiero 23 lata później w 2011 roku Adam Bielecki); 5 marca 2013 roku wszedł na Broad Peak (8047 m n.p.m.) razem z A. Bieleckim, T. Kowalskim, A. Małkiem.

Maciej Berbeka był też niezależnym artystą plastykiem, stałym współpracownikiem Teatru im. Stanisława Ignacego Witkiewicza, autorem plakatów oraz wielu wystaw w Muzeum Tatrzańskim, Tatrzańskim Parku Narodowym i PKL-u. Razem z żoną Ewą Dyakowską – Berbeką, grafikiem i scenografem projektowali i budowali scenografie dla Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich, czy Międzynarodowego Festiwalu Dzieci Gór. Razem projektowali wnętrza m. in. dom-muzeum poświęcony pamięci ks. prof. Józefa Tischnera w Łopusznej. Przez 10 lat był też wychowawcą młodzieży, nauczycielem w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem.

Jednak na co dzień Maciej był przede wszystkim Człowiekiem Gór: ratownikiem TOPR, przewodnikiem tatrzańskim i przewodnikiem wysokogórskim o najwyższych kwalifikacjach międzynarodowych (m.in. licencja IVBV/UIAGM/IFMGA). Był człowiekiem skromnym, wewnętrznie skupionym, wymagającym i życzliwym. Swoją pasją do gór zarażał innych, zabierał na wyprawy turystyczne w najpiękniejsze rejony Alp, w Andy, Góry Skaliste czy Himalaje. Można go też było spotkać w Tatrach, gdzie prowadził małe grupki na najwyższe tatrzańskie turnie. To góry właśnie rozpalały jego wyobraźnię, były pasją życia i sposobem na życie.

Jego historia jest jak tragedia z teatru antycznego. Podczas wyprawy dokładnie przed 25 laty, dane mu było wrócić z Broad Peak do bliskich, jednak 6 marca 2013 roku pozostał tam już na zawsze.

Adam Kitkowski Klub im. Wł. Hr. Zamoyskiego

Koncert odbędzie się w niedzielę 9 czerwca w kościele św. Krzyża. Szczegóły w dziale "co, gdzie, kiedy".

s/