Alert
Głosowanie odbywa się na łamach serwisu internetowego Gazeta Krakowska.pl można oddawać głosy na swojego faworyta - najlepszą organizację prowadzącą działalność pożytku publicznego. Możliwe jest oddanie jednego głosu z jednego komputera na daną kandydaturę w ciągu doby. "Zachęcamy i prosimy wszystkich naszych członków oraz sympatyków o oddanie głosu na nasze stowarzyszenie" - apelują przedstawiciele PTH. Szczegóły .
------
Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Targu - w służbie mieszkańców miasta, Małopolski, Podhala, Spisza i Orawy 2003-2015
Polskie Towarzystwo Historyczne jest powszechną organizacją historyków polskich istniejącą od 1886 r., mającą bogate tradycje w zakresie inicjowania prac badawczych oraz uznany dorobek naukowy. Swoją misję zachowania świadectw przeszłości i kształtowania świadomości historycznej realizuje poprzez działalność oddziałów terenowych, których obecnie posiada 52 na obszarze całego kraju.
Jednym z nich jest Oddział PTH w Nowym Targu. Został utworzony 13 grudnia 2003 r. przez członków Komisji Historii Wojskowości oraz badaczy i miłośników dziejów regionu. Przedsięwzięcie zjednoczyło zarówno historyków jaki i regionalistów, młodzież i studentów. Nadrzędnym celem istnienia Oddziału stał się rozwój historycznych badań regionalnych oraz upowszechnianie wiedzy na temat dziejów miasta Nowego Targu, Małopolski, Podhala, Spisza, Orawy, Pienin i Ziemi Podba-biogórskiej. Terenem działania objęta została cała Małopolska ze szczególnym uwzględnieniem powiatów: nowotarskiego, tatrzańskiego i suskiego. Siedziba oddziału mieści się w zabytkowym gmachu dawnej Bursy Gimnazjalnej im. dra Jana Bednarskiego w Nowym Targu.
Oddział PTH w Nowym Targu swoją działalność realizuje w trzech obszarach: naukowym, edukacyjnym i wydawniczym. Gromadzi, porządkuje i zabezpiecza materiały mające istotne zna-czenie dla nauki o regionie, organizuje wyprawy naukowo-badawcze, wykłady, konferencje, semi-naria, wystawy czasowe, promuje w środowisku ciekawe publikacje, prowadzi także własną dzia-łalność wydawniczą. Zabiera również głos w istotnych sprawach dot. życia społecznego regionu, a także angażuje się w ochronę narodowego dziedzictwa kulturowego.
Od grudnia 2004 r. związany jest Deklaracją Współpracy z najważniejszymi organizacjami społeczno-kulturalnymi działającymi w regionie tj.: Związkiem Podhalan, Towarzystwem Przyjaciół Orawy oraz Związkiem Polskiego Spisza. W roku 2012 z jego inicjatywy w stolicy Podhala powołano Forum Małopolskich Oddziałów PTH, które zrzesza jednostki terenowe z Nowego Targu, Nowego Sącza, Myślenic, Tarnowa i Limanowej.
Struktura organizacyjna oddziału przez szereg lat ewaluowała i obecnie funkcjonują: Komi-sja Historii Wojskowości, Komisja Kultury oraz Grupa Eksploracyjno-Badawcza. Realizując cele sta-tutowe Oddział współpracuje z władzami samorządowymi: miastem Nowym Targiem ale także władzami gminnymi i powiatowymi tudzież Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskie-go, Wojewódzkim Małopolskim Konserwatorem Zabytków w Krakowie, a także wyższymi uczel-niami Uniwersytetem Jagiellońskim, Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie, Uniwersytetem Rzeszowskim oraz instytucjami naukowymi, muzeami i stowarzyszeniami.
Towarzystwo podejmuje szereg bardzo cennych inicjatyw, tworząc atrakcyjną ofertę kultu-ralną, której beneficjentami są zarówno mieszkańcy miasta jak i regionu. Szereg z nich realizowa-nych jest przy współpracy z jednostkami organizacyjnymi miasta tj. Miejskim Ośrodkiem Kultury, Muzeum Podhalańskim czy Wydziałem Promocji. Jakkolwiek Towarzystwo corocznie aplikuje i otrzymuje wsparcie finansowe miasta w ramach otwartych konkursów grantowych, to jednak głównym źródłem ich finansowania jest Województwo Małopolskie oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. O randze tych przedsięwzięć i ich zasięgu może świadczyć choćby fakt, iż każdorazowo swoim patronatem honorowym obejmuje je Marszałek Województwa Małopolskiego.
Jednym z najważniejszych przejawów aktywności jest działalność naukowo-badawcza, która wyraża się w realizacji kilkunastu programów badawczych takich jak: „Lwowskie Noviforiana” - realizowany przy wsparciu finansowym miasta Nowego Targu, którego celem było odnalezienie dokumentów miejskich w zasobach Archiwum Narodowego Ukrainy we Lwowie; „Gorczańskie cienie”, „Lotnicze ślady w Gorcach”, „Umocnienia polowe na Podhalu, Spiszu, Orawie i w Pieni-nach”, „Podhalańsko-suska Lista Katyńska”.
Wyniki prac prezentowane są na wystawach czasowych oraz omawiane na regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach naukowych. W okresie swojego istnienia Od-dział zorganizował blisko 40-ci konferencji, sesji i sympozjów m.in.: Ogólnopolska Konferencja Na-ukowa pt. „Nowy Targ 1346-2006. Historia, kultura, tradycja” (2006); Międzynarodowa Konferen-cja Naukowa pod hasłem „Dzieje Wojen i Wojskowości w badaniach regionalnych od starożytności do współczesności” (2012), czy też Międzynarodowe Sympozjum Naukowe pn. „Stosunki polsko-słowacko-węgierskie na przestrzeni wieków” (2015). Ponadto, członkowie oddziału zrzeszeni w Grupie Eksploracyjno-Badawczej uczestniczyli w szeregu wyprawach badawczych współpracując m.in. z programem dokumentalnym pt. „Było nie minęło” Adama Sikorskiego z TVP „Lublin”. Członkowie PTH uczestniczyli również w realizacji kilku filmów dokumentalnych na zlecenie TVP „Historia”.
Od siedmiu lat PTH organizuje cieszący się niesłabnącym zainteresowaniem mieszkańców cykl otwartych wykładów naukowych pod wspólnym hasłem „Wieczorne spotkania w Bursie Gimnazjalnej z historią kulturą i tradycją w tle”. W tym okresie odbyło się blisko 60 wykładów wygłoszonych przez kilkudziesięciu specjalistów w swoich dziedzinach z kilkunastu ośrodków naukowych z kraju i zagranicy. Projekt od początku był dofinansowany ze środków urzędu miasta Nowego Targu.
Towarzystwo, prowadzi aktywnie działania edukacyjne i popularyzacyjne skierowane głów-nie do dzieci i młodzieży. Jest organizatorem konkursów historycznych i plastycznych. Był współor-ganizatorem wraz z Biblioteką Pedagogiczną w Nowym Targu konkursów międzyszkolnych: „Oso-bliwości mojej miejscowości” czy „Osobliwości mojego regionu”. W latach 2006-11 PTH organi-zowało rajdy historyczno-edukacyjne m.in. Rajd Szlakami Żołnierzy Józefa Kurasia „Ognia”(trzy edycje: 2006-08) oraz Rajd Szlakami Żołnierzy 1 Pułku Strzelców Podhalańskich (2009-11). Jedną z form współpracy ze środowiskiem nauczycielskim jest organizacja od 2007 r. warsztatów meto-dycznych, wspólnie z Delegaturą Małopolskiego Kuratorium Oświaty w Nowym Targu, Instytutem Pamięci Narodowej w Krakowie i Muzeum Historii Polski.
Edukacja to także wydarzenia plenerowe przyciągające młodzież i dorosłych obywateli mia-sta, jak choćby trzy edycje pikników edukacyjno-historycznych organizowanych na nowotarskim rynku z okazji kolejnych rocznic uchwalenia Konstytucji 3 maja (2009-11), czy też widowisko histo-ryczne pt. „Nowotarski wrzesień – wkroczenie wojsko niemieckich słowackich do Nowego Targu”. To ostatnie wsparte środkami Małopolskiego Instytutu Kultury. Towarzystwo włącza się również w organizację szeregu wydarzeń na terenie miasta jak choćby kolejne edycje Nocy Muzeów, Gry miejskie czy coroczne obchody Dnia Wolontariatu.
Profesjonalizacja działań oddziału PTH w tym obszarze to wdrażanie programów edukacyjnych i edukacyjno-naukowych organizowanych na terenie miasta Nowego Targu i szerzej Małopolski, w większości przypadków pod patronatem honorowym Marszałka Województwa Małopolskiego. Do najważniejszych należy zaliczyć Program pn. „Podróż sentymentalna przez stulecie. Bursa Gimnazjalna w Nowym Targu 1912-2012” (2011-12), „Karpaty pełne czarów” (2013-2015), „Echa powstania styczniowego w Małopolsce – ludzie i miejsca” (2013), „Wielka Wojna w Małopolsce – pamięć i tożsamość” (2014), „1989 fundament współczesności” (2014); „Historia pod kołami, kilem i skrzydłami” (2015) oraz „Jan Długosz w europejskiej przestrzeni kulturowej” (2015).
Wśród działań edukacyjnych warte podkreślenia są również regularnie organizowane w gmachu Bursy Gimnazjalnej w Nowym Targu interesujące wystawy czasowe jak choćby ekspozycja pt. „Wizyty Prezydentów II RP w Nowym Targu i na Podhalu”, „Zamki, dwory i kasztele obronne między Dunajcem i Popradem”, „Historia ludzkich osiągnięć. Rola świadectw szkolnych i dyplo-mów zawodowych w życiu człowieka”, „Lenin wiecznie żywy … plakaty propagandowe w PRL-u”, „Dzieje Bursy Gimnazjalnej w dokumencie i fotografii utrwalone. 1904-2012”, ale także wystawy plenerowe, żeby wspomnieć tylko „Katyń 1940. Pamiętamy”, która była prezentowana przy kościele parafialnym Św. Katarzyny oraz przed gmachem Miejskiego Ośrodka Kultury.
Istotnym obszarem aktywności PTH jest działalność wydawnicza. Oddział wydaje publikacje w trzech seriach naukowych: „Podhalańskie Monografie Historyczne” m.in. „Nowy Targ 1867-1918. Pół wieku, które zmieniło oblicze miasta” pióra dr Beaty Kowalik, monografia „Zapomniane Kresy. Spisz, Orawa, Czadeckie w świadomości i działaniach Polaków 1895-1925” autorstwa dr hab. Jerzego M. Roszkowskiego, czy też praca dr Macieja Bileka pt. „Apteki i aptekarze południowej Małopolski do 1951 r.” (5 tomów), „Prace Komisji Wojskowości” (6 tomów) i „Prace Komisji Kultu-ry” (2 tomy). Ponadto, nakładem Towarzystwa ukazują się wydawnictwa pokonferencyjne oraz foldery z wystaw czasowych (7 tomów). Dotychczas nakładem PTH ukazało się 20 publikacji na-ukowych, popularnonaukowych, uzyskując na ich realizację dofinansowanie m.in. z Urzędu Mar-szałkowskiego Województwa Małopolskiego, Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Mini-sterstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wydawnictwa PTH są wysoko oceniane zarówno w gronie specjalistów, ale także cieszą się uznaniem mieszkańców i miłośników historii regionalnej.
Nowotarski Oddział PTH zabierał również głos w ważnych dla miasta i regionu sprawach dotyczących ochrony dziedzictwa kulturowego oraz tzw. „polityki historycznej”. Na przełomie 2005/6 czynił starania, choć bezskutecznie, o uratowanie ostatniego szczytowego drewnianego budynku w Nowym Targu. W listopadzie 2009 r. zabiegał o pozostawienie w ówczesnej strukturze organizacyjnej tj. jako samodzielnej instytucji kultury - Muzeum Podhalańskie PTTK w Nowym Targu. W tym samym roku wydał oświadczenie, w którym opowiadał się za pozostawieniem w przestrzeni publicznej jako dzieła sztuki i pomnika historii tzw. „grających organów” Hasiora na przełęczy Snozka. W roku 2010 z kolei podejmował starania w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych o pozostawieniem w Nowym Targu oddziału Archiwum Państwowego w Krakowie. Ponadto, Towarzystwo opiniowało przygotowany przez urząd miasta „Gminny Program opieki nad zabytkami miasta Nowy Targ na lata 2011-2014”, a także „Program Współpracy Miasta Nowy Targ z organizacjami pozarządowymi”. Ponadto, przedstawiciele PTH na prośbę m.in. Komisji Oświaty i Kultury opiniowali projekty kilku uchwał Rady Miasta Nowy Targu.
Działalność PTH doceniana jest w środowisku lokalnym, ale także dostrzegana przez władze państwowe. W dniu 18 kwietnia 2007 r. Zespół pod kierunkiem dr inż. arch. Krzysztofa Wielgusa (wówczas wiceprezesa PTH), otrzymał z rąk Generalnego Konserwatora Zabytków wyróżnienie za realizację projektu pn. „Droga Knurowska – Gościniec Babarów. Rewitalizacja zabytku inżynierii – historycznej drogi strategicznej Harklowa - Knurów-Ochotnica”. Ponadto Krzysztof Koper jako autor oraz PTH – wydawca, otrzymali wyróżnienie za pracę pt. „Z dziejów Krościenka nad Dunajcem”, z serii wydawniczej „Podhalańskie Monografie Historyczne”, w konkursie na najlepsze prace naukowe, studialne i popularyzatorskie z dziedziny ochrony zabytków i muzealnictwa. W dniu 11 listopada 2013 r. Oddział PTH otrzymał także wyróżnienie w Konkursie na organizację najlepszych obchodów 150. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego, ogłoszonego przez Kancelarię Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
Pasja i kreatywność osób tworzących Oddział PTH w Nowym Targu są gwarantem realizacji wielu ciekawych przedsięwzięć. Oddział powstał z zamiarem zjednoczenia przedstawicieli świata nauki, kultury i sztuki we wspólnej pracy na rzecz pogłębiania wiedzy o przeszłości dziejowej regionu. Jego ambicją jest pełnienie w regionie roli ośrodka kreującego, integrującego i koordynującego wszelkie podejmowane w tym kierunku działania twórcze i popularyzatorskie.
Aktywność Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Targu na wielu polach życia społeczno-kulturalnego jego zaangażowanie na rzecz mieszkańców miasta, ale również szerzej województwa małopolskiego, stawia je w gronie jednego z najprężniej działających ośrodków naukowych i edukacyjnych w regionie. O tym, iż tak jest w istocie może świadczyć liczba, ale przede wszystkim najwyższa jakość zrealizowanych przedsięwzięć oraz szeroka grupa instytucji i stowarzyszeń współpracujących z PTH.
mat. prasowy, opr.s/
Skontaktuj się z nami
+48 796 024 024
+48 18 52 11 355
redakcja@podhale24.pl
m.me/portalpodhale24
Adres korespondencyjny
Podhale24.pl
ul. Krzywa 9
34-400 Nowy Targ
ul. Krzywa 9
34-400 Nowy Targ
Informacje
Obserwuj nas
