O rabczańskim stroju ludowym i nie tylko (video)

W budynku Teatru Lalek "Rabcio" w Rabce-Zdroju spotkał się z nimi dziennikarz i badacz kultury ludowej Robert Miśkowiec. Wywiad z nimi sfilmował rabczański fotoreporter i filmowiec Piotr Kuczaj, i tak powstała ciekawa opowieść o kulisach powstania albumu, dawnym stroju ludowym w tych okolicach, jego historii i stanie współczesnym.

- Jeśli chodzi o strój, region zagórzański jest podzielony. Widać w jego częściach charakterystyczne wpływy: od strony Niedźwiedzia, Poręby Wielkiej silny wpływ kultury podhalańskiej, w Kasinie Wielkiej wpływ od strony Lachów i Krakowiaków - hazuki, buty z cholewami, wyszycia gorsetów. Strój zagórzan jest zróżnicowany - mówiła dr Majerczyk.

- U Kliszczaków jest podobnie, mamy wpływy miejskie, pochodzące od Krakowa, od południa mamy wpływ Podhala, a od strony zachodniej, mieszkanka wpływów babiogórskich i orawskich również jest zauważalna - dodała dr Ceklarz.

Żaden z tych regionów nie ma jednego, reprezentatywnego stroju, ale za to może pochwalić się bogactwem i różnorodnością strojów ludowych.

A gdzie w tym wszystkim jest Rabka-Zdrój, Chabówka, Skomielna Biała czy Skawa? - Tu również trzeba mówić o różnorodności, bo spotykamy tu strój podhalański, zagórzański i kliszczacki. Na to nałożyła się moda, która przyszła z miasta, a która weszła do stroju ludowego, ubiory wojskowe. Te wszystkie elementy mieszały się ze sobą. Choć przeglądając najstarsze fotografie, z Rabki, ze Słonego, Rdzawki czy Ponic, to widać zdecydowaną dominację podhalańskiego stroju męskiego, ze strojem kobiecym było natomiast różnie - przyznaje dr Dorota Majerczyk.

Czy istnieje dziś jakiś wzorcowy strój górali rabczańskich? - Trudno odpowiedzieć na to pytanie - przyznała dr Katarzyna Ceklarz. - Czy jest coś takiego typowego? Nie. Tu są raczej połączone wzory i to jest cecha tego regionu.

Dr Ceklarz i dr Majerczyk, w ramach przygotowań do książki dokładnie przejrzały magazyny Muzeum Orkana w Rabce-Zdroju, gdzie znalazły, a potem odtworzyły dawne, XIX-wieczne stroje z okolic Rabki-Zdroju. Na potrzeby wywiadu ubrały je i pokazały, jak wyglądały ponad wiek temu temu miejscowe góralki.

- Te właśnie stroje pochodzą z okolic Rabki. Kiedyś, w przeszłości, gdybyśmy się cofnęli 150 lat w przeszłość, to kobiety w takich właśnie strojach pojawiały by się np. w kościele - mówi dr Ceklarz.



oprac. r/