"Kuśnierstwo na Spiszu" - wystawa w Muzeum Pienińskim (zdjęcia)

• Emocje sportowe utrwalone na fotografii. Olimpijska wystawa na Krupówkach (zdjęcia)

Na uroczystym wernisażu znaleźli się współtwórcy wystawy: Katarína Babčákova, Dušan Janickí i Michał Sarneckí, prezes Oddziału Pienińskiego Związku Podhalan Agnieszka Ciesielka i wiceprezes Michał Polaczyk Koncol (oczywiście w kożuchu), radny powiatowy Tomasz Hamerski, dyrektor SP2 Anna Szczepaniak, prezes OP PTTK Marek Misztal z małżonką, radni miejscy, prezes PSONI "Perła” w Szczawniccy Janina Zachwieja, oraz muzycy i twórcy ludowi: członkowie kapeli Jaśka Kubika i Zbyszek Przychodzki oraz wywodząca się z rodu Rusinów Szlachtowskich - Agnieszka Stopka.

Gości przywitała dyrektor Muzeum Pienińskiego Barbara Węglarz, która pochwaliła się, iż muzeum zdążyło nabyć w 1982 roku od jednego z ostatnich Rusinów ze Szlachtowej kożuch barani, biało wyprawiony, podobny do tych eksponowanych na słowackiej wystawie. Poinformowała także, że takie kożuchy nabywali, na terenie dzisiejszej Słowacji – w Starej Lubowli, zarówno mieszkańcy Rusi Szlachtowskiej jak i górale pienińscy; kobiety i mężczyźni. Oprócz funkcji ciepłego okrycia wierzchniego podczas srogiej karpackiej zimy, kożuch był też strojem paradnym. Był integralną częścią stroju młodej pary na ceremonii zaślubin do początku XX w.

Następnie głos zabrała kustosz Katarína Babčákova, która opowiedziała o związkach XIII/XIV-wiecznego Zamku Lubowla z Polską. M.in. zamek stał się siedzibą polskich starostów, którym był słynny rycerz z Garbowa Zawisza Czarny, a od XVI w. przedstawiciele rodu Lubomirskich przez cztery pokolenia. W czasie potopu szwedzkiego na zamku były przechowywane polskie klejnoty koronacyjne, schowane przed najazdem szwedzkim. Wielokrotnie na zamku gościli polscy królowie, np. w czasie powrotu ze zwycięskiej odsieczy wiedeńskiej zatrzymał się tu król Jan III Sobieski. Dalej Katarína Babčákova opowiedziała o skansenie działającym przy zamku oraz o samej wystawie i dziejach kuśnierstwa na słowackim Spiszu. Przedstawiła proces wytwarzania kożuchów przez cech kuśnierzy, krok po kroku, od momentu wyprawiania owczych skór za pomocą odpowiednich narzędzi, dokonywany w całości przez rody kuśnierskie, aż po produkt finalny w postaci pięknie zdobionych białych, miodowych, po lekko brązowe kożuchy.

Prezentowany zbiór eksponatów z Muzeum Lubowelskiego składa się z 39 kożuchów i serdaków, a także z licznych narzędzi kuśnierskich, ogółem zobaczyć można około 100 eksponatów.

Wystawa czynna będzie do 31 marca w budynku Magazynu Studyjnego Muzeum Pienińskiego w Szlachtowej.

jd, pieniny24