Wspomnienie Zofii Ciepłej oraz Józefa Wsoła, więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych

• 134 rocznica urodzin Antoniego Skrobuta, więźnia niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz

Poznajcie Zofię Ciepłą. Urodziła się 7 marca 1925 roku w Czarnym Dunajcu. Do KL Auschwitz trafiła transportem z 28 stycznia 1943 roku w wieku niespełna 18 lat. W transporcie tym znalazły się również inne więźniarki z Zakopanego, Klikuszowej, Chabówki, Zubsuchego, Rabki, Jabłonki, Nowego Targu, Rogoźnika,

28 stycznia 1943 roku przybył do KL Auschwitz kolejny transport więźniarek z więzień w Tarnowie i Krakowie, liczący 515 osób. W obozie oznaczone zostały numerami od 32089 do 32603.
Na dworcu towarowym w Krakowie do pociągu wiozącego więźniarki z tarnowskiego więzienia dołączono więźniarki z więzienia Montelupich. Do obozu kobiecego w Birkenau przybyły wieczorem. Formalności związane z przyjęciem do obozu trwały kilka dni. Po ich zakończeniu rozmieszczono więźniarki w barakach mieszkalnych. (...)

Głód, mróz, tragiczne warunki higieniczne i mieszkaniowe, szerzące się choroby, głównie tyfus, były powodem zastraszającej wprost śmiertelności wśród kobiet. Spośród 369 więźniarek omawianego transportu, których nazwiska zdołano ustalić, zmarły w obozie 254, większość po kilku miesiącach pobytu. Liczna grupa kobiet (głównie Cyganek) zmarła już 6 lutego 1943 roku, w wyniku "generalnego apelu", podczas którego więźniarki stały na mrozie przez kilkanaście godzin. (...)

W transportach wywożonych w 1944 roku w głąb III Rzeszy nie zabrakło również więźniarek przywiezionych do obozu niniejszym transportem. Kierowano je do obozów Natzweiler, Flossenbürg, Bergen-Belsen i Ravensbrück.
Więźniarki, które przeżyły w warunkach obozowych do stycznia 1945 roku popędzono zaśnieżonymi drogami pieszo do Wodzisławia Śląskiego, gdzie załadowano je do odkrytych wagonów węglarek i wywieziono do KL Ravensbrück."

KSIĘGA PAMIĘCI

Zofia Ciepła stała się od tamtego czasu numerem 32128. Przeżyła piekło niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz.

--------
Poznajcie Józefa Wsoła. Urodził się 7 marca 1901 roku w Rabie Wyżnej. Do KL Auschwitz trafił transportem z 8 października 1940 roku...

"Wczesnym rankiem 8 października 1940 roku z cel tarnowskiego więzienia wyprowadzono 342 więźniów. Kazano im zabrać swoje rzeczy i po przeliczeniu załadowano do samochodów ciężarowych i odwieziono na dworzec kolejowy. Tam zajęli miejsca w podstawionym pociągu osobowym. Siedzieli ciasno stłoczeni w przedziałach, z osobistym bagażem, który zabrali z więzienia. Pociąg na krótko zatrzymał się w Krakowie, gdzie dołączono 30 więźniów z Montelupich i w godzinach popołudniowych wjechał na rampę kolejową znajdującą się w pobliżu KL Auschwitz. Z okien wagonów nowo przybyli obserwowali ze zdziwieniem mężczyzn w dziwnych pasiastych ubraniach piłujących drewno. Po chwili rozległy się wrzaski esesmanów, nakazujących wszystkim natychmiastowe opuszczenie wagonów. Więźniowie zaczęli w pośpiechu zeskakiwać z dość wysokich stopni wagonów. Powstało straszne zamieszanie. Mężczyźni, szczególnie starsi, potykali się i przewracali gubiąc swoje pakunki. Esesmani i więźniowie funkcyjni biegali wśród nich, usiłując biciem i kopniakami zaprowadzić porządek. Wreszcie ustawionych piątkami mężczyzn poprowadzono do obozu na plac apelowy."

KSIĘGA PAMIĘCI

Józef Wsół od tamtej pory stał się numerem 5938. Został przeniesiony w 1943 roku do KL Neuengamme. Przeżył piekło niemieckich obozów koncentracyjnych.

opr. S. Śmietana