Alert
Drugim ze sposobów nabycia własności, w tym i własności nieruchomości, jest nabycie pierwotne, czyli nabycie własności niezależnie od tego, czy przysługiwało ono wcześniej innemu podmiotowi. Zasiedzenie nieruchomości jest właśnie nabyciem pierwotnym.
Zasiedzenie zostało uregulowane w kodeksie cywilny w artykułach od 172 do 176.
Instytucja zasiedzenia została wprowadzona po to, by uregulować stan prawny nieruchomości, czyli w celu usunięcia rozbieżności pomiędzy stanem prawnym a stanem faktycznym. Rozbieżności często były wynikiem nieformalnego obrotu nieruchomościami bez zachowania odpowiedniej, wymaganej prawnie formy przeniesienia własności, tj. formy aktu notarialnego. Brak wymaganej formy prowadzi do przeniesienia jedynie posiadania, lecz nie przenosi własności.
Przedmiotem zasiedzenia, zgodnie z treścią przepisu art. 172 k.c., może być prawie każda nieruchomość. Zatem może to być nieruchomość gruntowa, budynkowa czy lokalowa. W odniesieniu do nieruchomości gruntowej dopuszcza się możliwość zasiedzenia zarówno jej całości, jak i wyodrębnionej części. W przypadku wniosku o zasiedzenie tylko części nieruchomości należy precyzyjne wskazać tę część. W toku postępowania powoływany jest biegły geodeta, który wydziela wskazaną działkę. W takim przypadku mamy do czynienia z powstaniem odrębnej nieruchomość wydzielonej z nieruchomości pierwotnej. Przechodząc do nieruchomości lokalowych, to należy podkreślić, że przedmiotem zasiedzenia nie może być część takiej nieruchomości. Niedopuszczalne jest więc zasiedzenie np. jednego z pokoi wchodzących w skład mieszkania.
Prawem podlegającym zasiedzeniu jest zazwyczaj prawo własności danej nieruchomości. Na gruncie prawa polskiego dopuszczalne jest także możliwość zasiedzenia udziału we współwłasności nieruchomości.
Do nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia dochodzi, jeśli zostaną spełnione odpowiednie przesłanki. Pierwszą z przesłanek jest upływ czasu, w zależności od tego czy osoba weszła w posiadanie nieruchomości w dobrej, czy złej wierze. W przypadku dobrej wiary jest to upływ obecnie 20 lat, przy złej wierze jest to lat 30. Druga przesłanka to posiadanie samoistne.
Posiadaczem nieruchomości w dobrej wierze jest osoba, która z przyczyn obiektywnych nie wie o tym, że nie przysługuje jej prawo własności nieruchomości. Dzieje się tak na przykład, gdy osoba nabyła rzecz od osoby niebędącej właścicielem, lecz nie miała wiedzy, że zbywcy nie przysługuje prawo własności. Może się także zdarzyć sytuacja, że osoba, która zbywała nieruchomość nie miała zdolności do czynności prawnych, a w związku z tym czynność przez nią dokonana jest nieważna.
W przypadku, gdy osoba posiada wiedze, że nabywa nieruchomość od osoby, której własność nieprzysługujące, mamy do czynienia ze złą wiarą
Przechodząc do przesłanki posiadania, to musi to być posiadanie samoistne, czyli takie, jakie wykonuje właściciel. Posiadacz taki włada nieruchomością, użytkuje ją i nią rozporządza, tj. samodzielnie podejmuje decyzje z nią związane. Posiadaczem takim jest np. nieformalny nabywca nieruchomości, który zawarł umowę nabycia własności bez zachowania formy aktu notarialnego. Posiadanie musi być także nieprzerwane. Jednakże osoba chcąc uzyskać zasiedzenie może skorzystać z domniemań. I tak np. domniemywa się, że posiadanie przerwane przez przemijającą przeszkodę nie przerywa posiadania, tzn. osoba, która wykaże, że była w posiadaniu nieruchomości w różnych momentach nie musi udowadniać, że była posiadaczem również w okresach przejściowych. Zgodnie z art. 175 kodeksu cywilnego, do biegu zasiedzenia stosuje się przepisy dotyczące biegu przedawnienia. W związku z tym w niektórych sytuacjach bieg zasiedzenia może ulec przerwaniu lub zawieszeniu. Jeśli doszło do przerwania biegu zasiedzeniu, upływ niezbędnego okresu czasu należy zacząć liczyć od nowa po ustaniu zdarzenia powodującego przerwanie biegu zasiedzenia, w przypadku zawieszenia, w trakcie trwania przeszkody nie nalicza się upływ czasu, a zasiedzenie biegnie dalej po ustaniu określonych okoliczności. Do przerwania biegu zasiedzenia dochodzi w sytuacji, gdy np. zostanie wytoczony proces dotyczący nieruchomości będącej w trakcie zasiedzenia. Zawieszenie natomiast następuje w przypadku, gdy np. właścicielem nieruchomości jest osoba niepełnoletnia. W takiej sytuacji zasiedzenie nie będzie mogło nastąpić, zgodnie z treścią art. 173 kodeksu cywilnego, wcześniej niż po dwóch latach od uzyskania przez nią pełnoletności. Z kolei w myśl art. 176 kodeksu cywilnego, jeżeli w trakcie biegu zasiedzenia posiadanie nieruchomości przechodzi z jednej osoby na drugą, obecny posiadacz może doliczyć do okresu posiadania czas posiadania nieruchomości przez swego poprzednika.
Skutkiem zasiedzenia nieruchomości jest nabycie jej własności. Skutek ten następuje z mocy prawa z chwilą upływu wymaganego terminu. Aby jednak posiadacz nieruchomości mógł zostać wpisany jako właściciel do księgi wieczystej, powinien wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia własności poprzez zasiedzenie. Wniosek składa się do Sadu Rejonowego właściwego ze względu na położenie nieruchomości. Wniosek powinien spełniać przesłanki formalne wynikające z przepisów ogólnych regulujących postępowanie cywilne. We wniosku należy wymienić wszystkich zainteresowanych w sprawie. Jako zainteresowanych należy także wymienić np. właścicieli działek sąsiednich, czy też spadkobierców osoby widniejącej w dokumentacji jako właściciel (o ile osoba ta już nie żyje). Zdarzają się sytuacje, gdy wnioskodawca nie jest w stanie wskazać zainteresowanych, nie zna tych osób, nie ma wiedzy, czy istnieją takie osoby. Wówczas sąd dokona publikacji ogłoszenia wzywającego do udziału w sprawie wszelkich zainteresowanych. Do wniosku należy dołączyć także niezbędne dokumentu jak np. wykaz i wyrys z rejestru gruntów. We wniosku należy powołać dowody, które będą służyć wykazaniu, faktu posiadania nieruchomości przez wnioskodawcę i niezbędny upływ czasu. Wniosek o stwierdzenie nabycia nieruchomości w drodze zasiedzenia podlega opłacie sądowej. Wnioskodawca jednakże może wnosić o zwolnienie od kosztów sądowych w całości lub w części.
Po przeprowadzeniu postępowania Sąd, jeśli uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną, wyda postanowienie w przedmiocie zasiedzenia, na podstawie którego będzie można dokonać wpisu w księdze wieczystej.
Jeśli potrzebujesz BEZPŁATNEJ porady prawnej lub mediacji – taką pomoc uzyskasz w Punktach Nieodpłatnej Pomocy Prawnej oraz Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego.
I. Punkty nieodpłatnej pomocy prawnej prowadzone przez Stowarzyszenie Sursum Corda (porady udzielane przez adwokatów/radców prawnych):
RABA WYŻNA – budynek Urzędu Gminy, Raba Wyżna 41: poniedziałek w godz. 9.00 – 15.00, środa i piątek w godz. 8.00 – 15.00.
KROŚCIENKO NAD DUNAJCEM – budynek Urzędu Gminy, Rynek 35: poniedziałek i piątek w godz. 8.00 – 12.00, środa w godz. 7.30 – 11.30.
ŁAPSZE NIŻNE – budynek Ochotniczej Straży Pożarnej, ul. Jana Pawła II 18: wtorek w godz. 13.00 – 17.00, czwartek w godz. 10.00 – 14.00.
II. Pozostałe punkty nieodpłatnej pomocy prawnej (porady udzielane przez adwokatów/radców prawnych):
NOWY TARG – budynek Urzędu Gminy – ul. Bulwarowa 9: poniedziałek w godz. 11.30 – 15.30, wtorek, środa, czwartek i piątek w godz. 10.00 – 14.00.
RABKA ZDRÓJ – budynek Urzędu Miejskiego, ul. Parkowa 2: poniedziałek w godz. 11.00 – 16.00, wtorek, środa i piątek w godz. 8.000 – 13.00.
JABŁONKA – budynek Urzędu Gminy, ul. 3-go Maja 1: poniedziałek i wtorek w godz. 8.00 – 14.00, czwartek i piątek w godz. 14.00 – 18.00
OCHOTNICA DOLNA - budynek Urzędu Gminy, os. Dłubacze 160: poniedziałek w godz. 12.00 – 16.00, środa w godz. 8.00 – 12.00, piątek w godz. 9.00 – 13.00
MANIOWY - budynek Urzędu Gminy, ul. Gorczańska 3: wtorek i czwartek w godz. 9.00 – 13.00.
III. Punkty nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego prowadzone przez Stowarzyszenie Sursum Corda (porady udzielane przez adwokatów/radców prawnych)
CZARNY DUNAJEC – budynek Ośrodka Zdrowia, ul. Kamieniec Dolny 55: wtorek i czwartek w godz. 13.00 – 18.00, środa w godz. 10.00 – 15.00, piątek w godz. 9.00 – 14.00.
NOWY TARG – budynek Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, ul. Szaflarska 39: poniedziałek i czwartek w godz. 10.00 – 17.00, piątek w godz. 9.00 – 15.00.
Kto może skorzystać z systemu nieodpłatnych świadczeń:
Z nieodpłatnej pomocy skorzystać może każda osoba fizyczna, po podpisaniu w puncie pomocy oświadczenia, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.
Od 16 maja 2020 r. z nieodpłatnych świadczeń mogą korzystać także osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku (także w zakresie tejże działalności). Warunkiem uzyskania pomocy w takim przypadku jest złożenie dodatkowego oświadczenia, że osoba prowadząca jednoosobową działalność nie zatrudniała innych osób w ciągu ostatniego roku.
Kobiecie, która jest w ciąży udzielanie pomocy prawnej odbywa się poza kolejnością.
Rejestracji można dokonać:
W celu uzyskania pomocy w punkcie nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego należy dokonać wcześniejszej rejestracji.
- samodzielnie - online: poprzez stronę internetową https://np.ms.gov.pl/zapisy
- telefonicznie: 18 26 61 331 (od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 – 15.30).
Informacje na temat nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego (w tym mediacji) na terenie Powiatu Nowotarskiego dostępne są na stronie internetowej Starostwa Powiatowego:
https://www.nowotarski.pl/bip/starostwo_powiatowe/dokumenty/nieodplatna-pomoc-prawna-304.html
W przypadku pytań prosimy o kontakt:
Starostwo Powiatowe w Nowym Targu, tel. (18) 26 61 331, od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 – 15.30.
Stowarzyszenie Sursum Corda, tel. (18) 44 11 994, od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 – 16.00
„Zadanie publiczne finansowane ze środków budżetu Państwa, realizowane przez Powiat Nowotarski”
+48 796 024 024
