119. rocznica urodzin Anny Chramiec, więźniarki niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz

• 105 rocznica urodzin Stanisława Ustupskiego, więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych

Do KL Auschwitz trafiła transportem z 28 stycznia 1943 roku. W transporcie tym znalazły się również inne więźniarki z Zakopanego, Czarnego Dunajca, Klikuszowej, Chabówki, Zubsuchego, Rabki, Jabłonki, Nowego Targu, Rogoźnika i Krościenka.

"28 stycznia 1943 roku przybył do KL Auschwitz kolejny transport więźniarek z więzień w Tarnowie i Krakowie, liczący 515 osób. W obozie oznaczone zostały numerami od 32089 do 32603.

Na dworcu towarowym w Krakowie do pociągu wiozącego więźniarki z tarnowskiego więzienia dołączono więźniarki z więzienia Montelupich. Do obozu kobiecego w Birkenau przybyły wieczorem. Formalności związane z przyjęciem do obozu trwały kilka dni. Po ich zakończeniu rozmieszczono więźniarki w barakach mieszkalnych. (…)

Głód, mróz, tragiczne warunki higieniczne i mieszkaniowe, szerzące się choroby, głównie tyfus, były powodem zastraszającej wprost śmiertelności wśród kobiet. Spośród 369 więźniarek omawianego transportu, których nazwiska zdołano ustalić, zmarły w obozie 254, większość po kilku miesiącach pobytu. Liczna grupa kobiet (głównie Cyganek) zmarła już 6 lutego 1943 roku, w wyniku "generalnego apelu", podczas którego więźniarki stały na mrozie przez kilkanaście godzin. (...)

W transportach wywożonych w 1944 roku w głąb III Rzeszy nie zabrakło również więźniarek przywiezionych do obozu niniejszym transportem. Kierowano je do obozów Natzweiler, Flossenbürg, Bergen-Belsen i Ravensbrück.

Więźniarki, które przeżyły w warunkach obozowych do stycznia 1945 roku popędzono zaśnieżonymi drogami pieszo do Wodzisławia Śląskiego, gdzie załadowano je do odkrytych wagonów węglarek i wywieziono do KL Ravensbrück."

KSIĘGA PAMIĘCI
Anna Chramiec stała się od tamtego czasu numerem 32129. Zginęła 27 kwietnia 1943 roku w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz.

Wieczny odpoczynek racz Jej dać Panie...

opr. Sebastian Śmietana