Wojciech Krauzowicz: Gdy zmienia się klimat…

• Agata Michalska: Sport zdrowiem mieszkańców

Jak zmiany klimatu wpływają na przyrodę i człowieka na Podhalu?

Wojciech Krauzowicz: - Jako uczestnik wielu konferencji i projektów z dziedziny ochrony przyrody oraz leśnictwa, a w szczególności gospodarowania na terenie lasów prywatnych, a od 2017 roku członek i od dwóch lat prezes Zarządu małopolskiego Forum Ekologicznego Samorządu Terytorialnego, mam na ten temat wiele do powiedzenia. Z racji wykonywanej pracy najbliższe są mi kwestie, związane ze środowiskiem podhalańskim, jego ochroną oraz zmianami, jakie w nim zachodzą.

Czy jest tak źle?

- Na przestrzeni lat z niepokojem obserwuję zmieniającą się szatę roślinną w Gorcach, ale również nadmierną antropopresję, przejawiającą się coraz to nową zabudową czy wzmożonym ruchem motorowym i samochodowym. Nowy Targ powinien mieć aspiracje bycia miejscem kojarzonym z ciszą i spokojem w odróżnieniu od jednak głośnego Zakopanego. Przyjeżdżają co prawda i do nas turyści, ale przede wszystkim to nasi mieszkańcy muszą mieć możliwość wypoczynku w warunkach, które pozwolą się w pełni zrelaksować; a do tego nie są nam potrzebne ciągłe bodźce dźwiękowe, czy wzrokowe…

Co zatem trzeba zrobić w tym kierunku?

- Powinniśmy się skupić na rozbudowie infrastruktury do turystyki pieszej, m.in. tak modnego dzisiaj nordic walking, rowerowej i to nie tylko szosowej, ale również górskiej w postaci single track czy też konnej. Równocześnie za rozbudową infrastruktury powinna ruszyć bardzo intensywna promocja, w celu ściągnięcia turystów pobytowych, abyśmy stali się rozpoznawalną marką na mapie kraju i z miasta „przy drodze” stali się miastem, w którym warto się zatrzymać.

Dużym wyzwaniem dla włodarzy terenu będzie odpowiednie przygotowanie infrastruktury do zmian klimatu…

- Zapewnienie wystarczającej ilości miejsc do retencjonowania wód opadowych w trakcie nawalnego deszczu, w celu zapobiegania powstawaniu lokalnych wezbrań czy zalewaniu ulic i budynków jest potrzebą chwili. Należy wdrożyć taki system planowania i projektowania inwestycji miejskich (a poprzez odpowiednie zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego również inwestycji innych podmiotów), aby już na tym etapie były uwzględniane takie rozwiązania, które następnie na etapie realizacji będą konsekwentnie wykonywane.

Inną kwestią są tzw. wyspy ciepła, powstające w słoneczne dni na utwardzonych i wybrukowanych placach i ulicach…

- Miasto musi podjąć intensywne działania w celu ich likwidacji, toteż należy natychmiast zainicjować proces zazielenienia miasta. Będzie on realizowany poprzez zwiększanie powierzchni zielonych oraz liczby drzew; w ich cieniu temperatura w upalne dni jest niższa nawet o kilkanaście stopni!

Innym istotnym problemem jest jakość powietrza w okresie grzewczym…

- Szybka i skuteczna walka z panującym głównie w sezonie zimowym smogiem, będzie dużym wyzwaniem dla zarządzających naszym miastem. To wymaga kompleksowych działań, aby mieszkańcy zaopatrzeni w energię cieplną, nie marzli w zimie we własnych domach, ale zarazem emisja globalna na terenie miasta została zredukowana, a najlepiej całkowicie zlikwidowana. Otwiera się przed nami nowa perspektywa finansowa i są możliwości pozyskania funduszy na innowacyjne rozwiązania. Musimy tylko chcieć sięgnąć po te pieniądze, ale przede wszystkim musimy mieć plan, jak je wykorzystać.

Wiemy dobrze, że z uwagi na rozproszenie zabudowy w Nowym Targu, nie wszędzie można dotrzeć z ogrzewaniem systemowym.

- Przeważającą formą ogrzewania jest indywidualne zasilanie w ciepło budynków mieszkalnych. Gaz obecnie również staję się passe i poprzez różnego rodzaju regulacje europejskie będziemy musieli stopniowo znaleźć alternatywę dla tego źródła ogrzewania. Nowoczesne rozwiązania energetyczne czy cieplne są niestety drogie i nie każdego stać na ich zastosowanie. I tu jest istotna rola samorządu, aby zapewnić wsparcie dla jak największej liczby obywateli, w szczególności tych najuboższych i niezamożnych. Dlatego musi zostać zawarte porozumienie ponad podziałami, dla polepszenia jakości życia mieszkańców przez poprawę powietrza, termomodernizację budynków oraz zapewnienie taniej energii. Nowy Targ jako historyczna stolica Podhala powinien być liderem tych zmian…

Istotnym elementem naszego życia jest odpoczynek, najlepiej w kontakcie z naturą…

- Nie każdy z nas ma czas na długie wycieczki do lasu albo ma takie możliwości. Dlatego należy wprowadzić jak najwięcej natury do miasta, oczywiście w sposób przemyślany i planowy. Nie możemy działać ad hoc w celu zaspokojenia doraźnych oczekiwań. Wprowadzana zieleń nie może kolidować z infrastrukturą i to nie tylko tymi już istniejącą, ale również planowaną. Projektowane nowe parki miejskie, skwery czy modne dzisiaj parki kieszonkowe muszą być kreślone na desce, a później realizowane przez osoby, które mają wizję, co się z nimi stanie za parędziesiąt lat. Muszą to być projekty trwałe, które na stałe wrosną w krajobraz naszego miasta, jednak muszą uwzględniać potrzebę rozwoju, więc nie powinny kolidować z planowanymi przedsięwzięciami kubaturowymi. Dlatego tak istotne z punktu społecznego jest właściwe planowanie przestrzenne przy uwzględnieniu postulatów środowiskowych, z zapewnieniem prawidłowego funkcjonowania miasta i jego mieszkańców!

mat. nadesłany, opr. s/