Finał konkursu Katyń - Pamiętamy. Małopolska. Dla zwycięzcy pióro Prezydenta RP (zdj.)

Celem całego projektu "Katyń … ocalić od zapomnienia" jest uczczenie pamięci Bohaterów Zbrodni Katyńskiej, a zarazem przywrócenie ich sylwetek zbiorowej pamięci narodu poprzez posadzenie 21.857 Dębów Pamięci na 70. rocznicę Zbrodni Katyńskiej. Każdy dąb upamiętnia konkretną osobę, która zginęła w Katyniu, Twerze lub Charkowie.

- Idea była taka, aby znaleźć wokół siebie ślady Katynia. Nie trzeba było w tym celu wyjeżdżać do Katynia, Ostaszkowa czy Miednoje. W Małopolsce mamy wiele miejsc, rodzin i spraw związanych z Katyniem. Małopolska jak mało który region w Polsce pamięta o tych wydarzeniach - tłumaczy Paweł Kowal, pomysłodawca projektu, którego celem było zachęcenie uczniów, miłośników historii, muzealników, dziennikarzy do przygotowania nagrań, reportaży, form przestrzennych, fotografii itp. Miały one pokazywać nie tylko losy jeńców Ostaszkowa, Starobielska i Kozielska, tych, którzy zginęli w Katyniu, Charkowie, Miednoje, czy innych zbiorowych mogiłach, ale także często zawiłe koleje życia ich najbliższych, historie powojenne i kultywowanie pamięci o Katyniu w Małopolsce. Mogły to być prace w formie pisemnej, audio, foto, video lub innej, reportaże, wspomnienia, nagrania historii mówionej.

Do biura Organizatora napłynęło 156 prac. - Najmłodszy autor pracy konkursowej Adam z Tarnowa ma 10 lat, a najstarsza autorka Pani Barbara z Nowego Sącza 80 lat. W sumie w konkursie udział wzięło 177 uczestników, w tym również szkoły czy KSM-y. Wśród uczestników byli uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów, liceów, studenci. Byli przedstawiciele różnych zawodów nauczyciele, historycy, dziennikarze. Napłynęła znakomita praca autorstwa woźnego jednej z podtarnowskich szkół, który z zamiłowania interesuje się historią. Prace, prezentują wysoki poziom merytoryczny i wykonane zostały bardzo różnymi technikami, napływały z całej Polski, a nawet z zagranicy, jak na przykład z francuskiego Cannes - informuje sekretarz konkursu Grzegorz Kądzielawski.

Jury dysponowało nagrodą główną przekazaną przez Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyńskiego oraz nagrodami specjalnymi Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Janusza Kurtyki, Dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego Jana Ołdakowskiego, Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Agnieszki Odorowicz, szefowej Muzeum PRL-u oddział Historii Polski w Krakowie Jadwigi Emilewicz. Ponadto wśród zwycięzców Jury rozdzieliło wycieczki do Strasburga oraz wycieczki do Muzeum Powstania Warszawskiego, wyjazd do Niemiec i Francji.

Główną nagrodę – pióro prezydenta Lecha Kaczyńskiego wywalczył Marcin Szpądrowski, który napisał pracę poświęconą swojemu dziadkowi Kazimierzowi, więźniowi Starobielska, zamęczonemu przez NKWD w katowni w Moskwie. Częstochowianin rozpłakał się ze wzruszenia odbierając nagrodę, którą - jak powiedział - traktuje jako najcenniejszą historyczną pamiątkę.

- Przypadkowo dowiedziałem się o konkursie - mówił pan Marcin. - Mój dziadek mjr Kazimierz Szpądrowski urodził się w Krościenku. Skończył słynne Gimnazjum Wadowity w Wadowicach. Od jakiegoś czasu szukaliśmy dokumentów związanych z jego śmiercią. Wiedzieliśmy, że był więźniem Starobielska, ale nie znaliśmy dalszych losów. Nie było jego nazwiska w księdze cmentarnej w Charkowie, gdzie spoczywają jego koledzy z tego obozu. Potem dopiero okazało się, dlaczego nie został tam zamordowany. Jako wysoki rangą oficer przedwojennego wywiadu został przewieziony do Moskwy i tam w więzieniu był wielokrotnie przesłuchiwany. Nie uległ oprawcom. W tej kaźni został zamordowany w pierwszy dzień Bożego Narodzenia w roku 1940. O konkursie dowiedziałem się za sprawą przewodniczącej Koła Absolwentów Liceum Wadowity Marii Talagi. Ona mnie namówiła, żeby napisał. I napisałem. To jest praca o moim dziadku, ale też o moim śp. tacie Andrzeju, który przez wiele lat poszukiwał śladów swojego ojca. Pracę dedykowałem też pamięci Iriny Griszyny, przewodniczącej sekcji polskiej Stowarzyszenia Memoriał. To jest długi esej, do niego dołączyłem wiersze taty, ozdobiłem go listkami, które on niegdyś przywiózł z Lasu Katyńskiego. Dzisiaj pewnie inaczej bym ją pisał, nie wiem, czy w ogóle bym się zdobył, po tych tragicznych wydarzeniach z 10 kwietnia - dodał.

Na laureatów czekały też nagrody specjalne prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Janusza Kurtyki, Dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego Jana Ołdakowskiego, dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Agnieszki Odorowicz, szefowej Muzeum PRL - oddział Historii Polski w Krakowie Jadwigi Milewicz. Ponadto wśród zwycięzców jury rozdzieliło wycieczki do Strasburga oraz Muzeum Powstania Warszawskiego.

Laureaci
Pióro Prezydenta RP ś.p. Lecha Kaczyńskiego:
Marcin Szpądrowski

Wyjazd do Strasburga:
Paweł Chudzio, Arkadiusz Janos, Anna Jurkowska, Weronika Maraszek, Danuta Rybczyńska, Aleksandra Wójcik, Adam Tomczyk, Monika Ślusarczyk, Klaudia Sienkiewicz, Marcin Szpądrowski

Wyjazd do Muzeum Powstania Warszawskiego:
Anna Maria Deker, Ewelina Drożdż, Paulina Irzyk, Franciszek Poniedziałek, Marcelina Wójcik, Magdalena Stopka, Justyna Oskawrek, Anna Fiut, Jadwiga Duda, Zofia Kępa, Monika Chytroś, Ewelina Gryzło, Patrycja Jachowicz, Maria Ryś, Anna Wyporek, Szymon Marciniak, Sylwia Szymek, Jan Warisch, Mieczysław Misiewicz

Nagrody Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Janusza Kurtyki:
Natalia Szostak, Adam Rybczyński, Krzysztof Bukowski, Michał Andruszkiewicz, Maciej Świstek, Jan Nowaczyn, Wawrzyniec Banach, Adam Bednarski, Bartłomiej Tuleja, Kamila Kasprzyk, Anna Dębowska, Bernadetta Grabowska, Monika Sułkowska, Bernadetta Siatka, Anna Koperek, Magdalena Murzyn, Paweł Makotyn, Grzegorz Mądrzyk

Nagrody Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Agnieszki Odorowicz:
Daniel Kowal, Wojciech Zemlik, Katarzyna Żyła, Patrycja Myśliwiec

Nagrody Dyrektora Muzeum PRL-u Oddział MHP Jadwigi Emilewicz
Małgorzata Brzeszczak

Nagroda Dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego Jana Ołdakowskiego
Publiczna Szkoła Podstawowa w Żelazówce

Nagroda Posła na Sejm RP Jacka Pilcha
Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Tarnowskiej oddział przy Parafii xx Filipinów w Tarnowie

Nagroda Prezydenta Miasta Nowego Sącza Ryszarda Nowaka
Michał Stęplewski

Nagrody można odbierać w Biurze Posła do Parlamentu Europejskiego w Tarnowie do końca sierpnia br. Więcej informacji na stronie konkursu www.katynpamietamy.pl.

s/